Στη θλίψη και την απογοήτευση που μας είχε προκαλέσει η εικόνα του Δημοτικού Συμβουλίου της 26ης/2/2016 και των συνδημοτών μας που παραβρέθηκαν εκεί, προστέθηκε και η ντροπή για τη ρετσινιά της πόλης που, καίγοντας τα κτήριά της, συγχρόνως καίει τη μνήμη της, εκδηλώνει τις ακρότητές της, καταβαραθρώνει τον πολιτισμό της.
Ακόμα έχουμε στα αυτιά μας τις κραυγές «αγωνίας και αγανάκτησης» του Δημάρχου και των Δημοτικών μας Συμβούλων αλλά και τις αντιδράσεις του «λαού», που ούτε Δημοκρατία θύμιζαν ούτε σοφότερους μας έκαναν. Πριν από λίγες μέρες ήρθε μια νέα απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου για δημιουργία χώρου σε άλλο στρατόπεδο, μακριά «από τα σχολεία μας και τις αυλές μας», μακριά από εμάς. Ο χώρος φιλοξενίας προσφύγων θα γίνει, λένε, στα Άθυρα· μένει να δούμε το πώς εννοείται ένας χώρος φιλοξενίας.
Η μόνη βεβαιότητα που μας έμεινε από την εξέλιξη του όλου θέματος είναι ότι οι τοπικοί άρχοντες και μεγάλο μέρος της τοπικής κοινωνίας αγνοούν βασικές παραμέτρους του προβλήματος (δεν μιλάμε βέβαια για όσους έχουν κάνει σημαία τους την ξενοφοβία, το ρατσισμό και τον εθνικισμό, που ούτως ή άλλως θα προτιμούσαν τους πρόσφυγες πνιγμένους στα βάθη της θάλασσας). Όμως η άγνοια της πραγματικότητας είναι κακή σύμβουλος. Προκαλεί τον φόβο μπροστά στο άγνωστο και διεγείρει αμυντικά αντανακλαστικά.
Δέκα αλήθειες …
Ας προσπαθήσουμε λοιπόν να δούμε ψύχραιμα μερικές πραγματικότητες, να πούμε μερικές αλήθειες:
1η αλήθεια: Στα Άθυρα, όπως και πριν στα Γιαννιτσά, ή όπου αλλού δεν θα έρθουν μετανάστες· θα έρθουν πρόσφυγες. Μετανάστες είναι οι οικονομικά ενεργείς άνθρωποι, που μετακινούνται οικειοθελώς σε άλλες χώρες αναζητώντας καλύτερες εργασιακές συνθήκες, όπως οι γονείς μας παλαιότερα στη Γερμανία, οι αλβανικής καταγωγής πρόσφατα στην Ελλάδα κ.λπ..
Οι πρόσφυγες μετακινούνται αναγκαστικά, κατά οικογένειες –γονείς, παιδιά, γέροι, ανάπηροι,– αναζητώντας ασφαλές μέρος να ζήσουν, επειδή στην πατρίδα τους κινδυνεύουν από πολεμικές συρράξεις ή διώξεις για διάφορους λόγους (πολιτικούς, θρησκευτικούς, στρατιωτικούς κ.λπ.), όπως οι παππούδες μας κατά τη Μικρασιατική καταστροφή.
(Η στάση μας πάντως δεν θα άλλαζε αν, αντί για πρόσφυγες, έρχονταν στην πόλη μας μετανάστες).
2η αλήθεια: Οι πρόσφυγες δεν θέλουν να μείνουν στην Ελλάδα. Τη χώρα μας τη βλέπουν ως πέρασμα για την Κεντρική και Βόρεια Ευρώπη. Ας μην ανησυχούμε λοιπόν. Δεν θα αλλοιώσουν τα «μοναδικά εθνικά χαρακτηριστικά μας», δεν θα καταστρέψουν την κουλτούρα μας, δεν θα βεβηλώσουν τα «όσια και ιερά μας». Δεν θα μας μολύνουν!
3η αλήθεια: Στα Άθυρα (όπως και προηγουμένως στα Γιαννιτσά) δεν θα γίνει Hot Spot, όπως όλοι σχεδόν νομίζουν, αλλά χώρος φιλοξενίας προσφύγων. Η διαφορά τους είναι σημαντική. Στα HotSpot γίνεται ταυτοποίηση προσώπων, δηλαδή ποιος είναι ποιος. Στους χώρους φιλοξενίας διαμένουν εκείνοι οι πρόσφυγες, οι οποίοι έχουν προηγουμένως ταυτοποιηθεί, δηλαδή ξέρουμε ποιός είναι ή δεν είναι. Έτσι, γι’ αυτούς τους ανθρώπους, που έχουν ταυτοποιηθεί σε συνεργασία με τις υπηρεσίες ασφαλείας της Ευρωπαϊκής Ένωσης και τρίτων χωρών και παίρνουν έγγραφα για να διέλθουν από τη χώρα, δεν έχουμε κανένα λόγο να θέτουμε θέμα ασφάλειας.
4η αλήθεια: Δεν τίθεται λοιπόν ζήτημα ασφάλειας. Άλλωστε, παρά την κρίση και την υποστελέχωσή της, η Ελληνική Αστυνομία απέδειξε ότι λειτουργεί καλύτερα από αυτές πολλών άλλων ευρωπαϊκών χωρών. Να θυμίσουμε μονάχα ότι οι ύποπτοι ως τζιχαντιστές, που πρόσφατα συνελήφθησαν στην Αλεξανδρούπολη, είχαν ξεκινήσει από τη Στοκχόλμη, πέρασαν μέσω Μονάχου, αλλά συνελήφθησαν από Έλληνες αστυνομικούς στην Αλεξανδρούπολη. Ένας πάλι από τους υπαιτίους του τρομοκρατικού χτυπήματος στο Παρίσι στις 14 του περασμένου Νοέμβρη είχε καταγραφεί από την Ελληνική Αστυνομία κατά την είσοδό του στη χώρα, στη συνέχεια από την Αστυνομία της Σερβίας, αλλά τα ίχνη του τα έχασαν οι συνάδελφοί τους στην Κεντρική και Δυτική Ευρώπη! Δεν είμαστε λοιπόν τόσο «ξέφραγο αμπέλι» όσο υστερικές και υστερόβουλες φωνές σε εσωτερικό και εξωτερικό σπεύδουν να αποκαλούν τη χώρα· ας μην υιοθετούμε άκριτα αυτά που λένε.
5η αλήθεια: Μήπως όμως τίθεται θέμα υγιεινής; Ασφαλώς. Αλλά η υγιεινή δεν συνδέεται ούτε με τη φυλή ούτε με το χρώμα ούτε με το θρήσκευμα. Συναρτάται ευθέως με τις συνθήκες διαβίωσης (ύδρευση, αποχέτευση κ.λπ.) και με τις παρεχόμενες υπηρεσίες υγείας. Αν εξασφαλίσουμε λοιπόν τις στοιχειώδεις συνθήκες υγιεινής στους ανθρώπους αυτούς, δεν υπάρχει λόγος να ανησυχούμε.
6η αλήθεια: Πολλοί φοβήθηκαν, επειδή ένας χώρος φιλοξενίας προσφύγων, όπως το στρατόπεδο «Φιλιππάκου» στα Γιαννιτσά, θα ήταν μέσα στην πόλη, «δίπλα στα σχολεία και στις αυλές μας». Άραγε, τι ακριβώς θα «είναι δίπλα στις αυλές και στα σχολεία μας, μέσα στην πόλη»; Είναι άνθρωποι διαφορετικοί, ναι, αυτό είναι αλήθεια. Αλλά για όσους από εμάς έχουμε ταξιδέψει ή, πολύ περισσότερο, ζήσει ή εργαστεί στο εξωτερικό, και εκεί οι άνθρωποι δεν ήταν διαφορετικοί; Και για τους εκεί κατοίκους δεν είμαστε διαφορετικοί εμείς; Για ποιόν ακριβώς λόγο «οφείλουμε» να φοβόμαστε, όπως τόσο υστερικά παρουσίασαν τα πράγματα οι δημοτικοί μας άρχοντες και τοπικά μέσα μαζικής ενημέρωσης;
7η αλήθεια: Εμείς οι Έλληνες, λένε, δεν είμαστε ρατσιστές. Αγαπάμε τους πρόσφυγες. Και οι παππούδες μας πρόσφυγες ήταν από τη Μικρά Ασία, την Ανατολική Θράκη, τον Πόντο. Και οι γονείς μας ήταν μετανάστες στη Γερμανία και αλλού. Ξέρουμε τι σημαίνει προσφυγιά και μετανάστευση. Αλλά…
Υπάρχει πάντα αυτό το άτιμο «αλλά», που αναιρεί όλα τα προηγούμενα: «Ο χώρος για τη δημιουργία κέντρου φιλοξενίας δεν είναι κατάλληλος… βρίσκεται μέσα στον κοινωνικό ιστό της πόλης … η περιοχή είναι ήδη υποβαθμισμένη … δεν υπάρχουν εγκαταστάσεις. Ας γίνει κάπου αλλού…».
Πού να βρεθεί όμως αυτό το «αλλού», όταν όλοι λένε «μακριά από εμάς»;
(Το όργωμα του χώρου που υποδείχθηκε στα Άθυρα αποδεικνύει με τον πιο ξεκάθαρο τρόπο τα παραπάνω).
8η αλήθεια: Τρομοκρατούν συνειδητά την κοινωνία όσοι υποστηρίζουν ότι με την έλευση των προσφύγων στη χώρα μας η Ελλάδα μπορεί να γίνει άντρο τρομοκρατών και ότι κινδυνεύει να εξισλαμιστεί ο πληθυσμός της.
Η εξίσωση «μουσουλμάνος = τζιχαντιστής» είναι παράλογη. Οι άνθρωποι αυτοί φεύγουν από τις πατρίδες τους, διασχίζουν χιλιόμετρα με τα πόδια και πνίγονται στη θάλασσα, για να γλιτώσουν τη σφαγή, τις διώξεις και την πείνα, και όχι επειδή είναι μυστικοί πράκτορες, που σκοπό έχουν να μας αφανίσουν. Η ιστορία εξ άλλου μας έχει δείξει, πως, ακόμη κι αν ήθελαν να μείνουν εδώ (που δεν το θέλουν), αιώνες συμβίωσης με μουσουλμάνους δεν κατάφεραν να μας εξισλαμίσουν, παρότι μάλιστα ήμασταν υπόδουλοι. Γιατί σήμερα να νιώθουμε ανασφαλείς ή ακόμη περισσότερο να φοβόμαστεότι θα χάσουμε την ταυτότητά μας, επειδή θα ζήσουμε με κάποιες χιλιάδες κατατρεγμένους αλλόθρησκους;
9η αλήθεια: Το προσφυγικό ποτάμι δεν πρόκειται να σταματήσει, αν δεν σταματήσουν οι πόλεμοι και η καταπάτηση των ανθρώπινων δικαιωμάτων, όσα εμπόδια κι αν βάλουμε, όσους φράχτες κι αν υψώσουμε. Δεν σταμάτησε ποτέ στην ιστορία. Ο γονιός που βάζει το παιδί του στη βάρκα-καρυδότσουφλο, ξέροντας ότι μπορεί να πνιγεί, δεν γυρίζει πίσω, γιατί πίσω είναι η κόλαση.
10η αλήθεια: Οι πρόσφυγες, πέρα από φυλή, θρησκεία, χρώμα δέρματος κ.λπ., είναι -πρώτα από όλα- άνθρωποι. Και μάλιστα άνθρωποι που βρίσκονται σε μεγάλη ανάγκη. Δεν χρειάζεται να επικαλεστεί κανείς τη Σύμβαση της Γενεύης του 1951, που υπέγραψε (και άρα δεσμεύεται από αυτήν) η χώρα μας, για να υποστηρίξει ότι οι πρόσφυγες έχουν δικαιώματα και το κράτος μας υποχρεώσεις απέναντί τους και πρώτα απ’ όλα την υποχρέωση προστασίας τους και κάλυψης των βασικών τους αναγκών. Αρκεί να κάνει αυτό που θα ήθελε να κάνουν κι οι άλλοι στον ίδιο, αν βρισκόταν στην ίδια θέση μ’ αυτούς.
Η Δημοτική Αρχή ούτε γνωρίζει ούτε και θέλησε να μάθει έστω και εκ των υστέρων κάτι από το προσφυγικό πρόβλημα· κάτι που θα την έκανε σοφότερη, ώστε να αναλάβει πρωτοβουλίες και να ανταποκριθεί στο θεσμικό της ρόλο. Αλλά και το Κράτος, -τουλάχιστον στην Ειδομένη,- ήταν τραγικά απόν ακόμη και από αυτόν το ρόλο του συντονισμού της δραστηριότητας των ΜΚΟ και των εθελοντών.
… και πέντε προτάσεις
Η επτάμηνη παρουσία της ομάδας μας στην Ειδομένη, η εμπειρία και, ας μας επιτραπεί η λέξη, η γνώση που αποκτήσαμε μάς επιτρέπει να έχουμε προτάσεις σαφώς ειλικρινέστερες και αποτελεσματικότερες από τις υστερικές κορώνες ή τα μισόλογα των Δημοτικών Συμβούλων, τις οποίες θέλουμε να θέσουμε στην κρίση των συνδημοτών μας:
1η πρόταση: Οποιοσδήποτε χώρος φιλοξενίας προσφύγων (στα Γιαννιτσά, τα Άθυρα ή όπου αλλού) θα πρέπει να εξασφαλίζει συνθήκες διαβίωσης με ασφάλεια, υγιεινή και αξιοπρέπεια. Αυτονόητα λοιπόν θα πρέπει να διαθέτει δίκτυο παροχής ηλεκτρικού ρεύματος, νερού, αποχέτευσης και επικοινωνίας. Εάν λείπει έστω και μία από τις παραπάνω παροχές, καταρρέουν οι αναγκαίες προϋποθέσεις για διαβίωση με συνθήκες ασφάλειας, υγιεινής και αξιοπρέπειας.
2η πρόταση: Ο χώρος φιλοξενίας θα πρέπει να είναι ελεγχόμενος, ανοικτού - και όχι κλειστού - τύπου. Δηλαδή να επιτρέπεται στους πρόσφυγες να μετακινούνται εκτός αυτού μέσω φυλασσόμενης και ελεγχόμενης πύλης εισόδου – εξόδου. Αυτός ο εποπτευόμενος, ανοικτού τύπου χώρος, ιδιαίτερα όταν είναι μέσα ή πολύ κοντά στον πολεοδομικό ιστό της πόλης, αποτρέπει το φαινόμενο δημιουργίας γκέτο προσφύγων και αποφορτίζει την αντιπαλότητα, που ίσως δημιουργηθεί μεταξύ μερίδας του τοπικού πληθυσμού και φιλοξενούμενων.
3η πρόταση: Να διαφυλαχθούν με κάθε τρόπο οι πρόσφυγες από τα φαινόμενα αισχροκέρδειας που παρατηρήθηκαν σε άλλα μέρη, όπου έφτασε ένα μπουκάλι νερό να πωλείται προς 2 € - 2,5 € το μικρό και 4 € - 4,5 € το μεγάλο. Εδώ η συνεργασία και η επαγρύπνηση του Δήμου με τις φορολογικές αρχές επιβάλλεται να είναι συνεχής.
4η πρόταση: Θα πρέπει να διασφαλιστεί ότι οι πρόσφυγες θα περνούν τα σύνορα της FYROM κατά προτεραιότητα σε σχέση με τους υπόλοιπους πρόσφυγες που πηγαίνουν αυτόβουλα στην Ειδομένη. Δηλαδή αυτοί που θα έρχονται στο χώρο φιλοξενίας θα ξέρουν ότι θα παραμείνουν μόνον τις αναγκαίες ημέρες και μετά, μόλις καταστεί εφικτό, θα προωθούνται απευθείας στη FYROM, χωρίς να είναι υποχρεωμένοι να περιμένουν ξανά στην Ειδομένη.
Το τελευταίο θα τους αποτρέψει όχι μόνον από τυχόν παράνομες συμπεριφορές, αλλά θα τους παρακινήσει να στέλνουν οι ίδιοι τους το μήνυμα και στους υπόλοιπους πρόσφυγες που καταφθάνουν ότι δεν έχει νόημα να περιφέρονται μόνοι τους μέσα στη χώρα με αβέβαιη κατάληξη ή να συνωστίζονται στον καταυλισμό της Ειδομένης, όπου η κατάσταση έχει φτάσει στο απροχώρητο.
5η πρόταση: Χρειάζεται ενεργοποίηση της τοπικής κοινωνίας και συνεχής, αγαστή συνεργασία μεταξύ Πολιτείας, Δήμου, μη κυβερνητικών οργανώσεων και εθελοντών. Χωρίς τους τελευταίους τα περισσότερα από όσα έχουν γίνει στα νησιά μας, στην Ειδομένη και την Αθήνα, για τα οποία επαινείται η χώρα μας, δεν θα είχαν γίνει.
Όμως προσοχή: Χρειάζεται να εφαρμοσθούν σωρευτικά και οι πέντε παραπάνω προτάσεις, για να έχουμε αποτελέσματα. Διαφορετικά, τον χώρο φιλοξενίας θα τον έχουμε μετατρέψει σε στρατόπεδο συγκέντρωσης, από όπου ο καθένας μας θα ήθελε να αποδράσει.
Το προσφυγικό πρόβλημα απαιτεί από όλους μας την πλήρη κατανόηση των παραμέτρων του και την αντιμετώπισή του συλλογικά, με ευαισθησία και σεβασμό στην ανθρώπινη ζωή και αξία. Εάν η Δημοτική μας Αρχή θέλει να αγωνιστεί για κάτι, ας επιλέξει κάτι αποτελεσματικό για τον τόπο και τη χώρα. Αν όχι, ας προσπαθήσει απλώς να μην κάνει τα πράγματα χειρότερα. Γιατί όντως υπάρχουν πράγματα που αξίζει να αγωνιστούμε· αλλά αυτά σίγουρα δεν είναι ούτε το πόσες συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας θα κάνουμε ούτε το ποιος θα περιφρουρήσει το στρατόπεδο ούτε το ποιος θα βροντοφωνάξει «όχι, σχεδόν όχι ή παρών» ούτε το να μεταφέρουμε αλλού το πρόβλημα· τέτοιες συμπεριφορές δε βοηθούν. Όπως δε βοήθησε το ποιος είχε φυλάξει το πρώτο νούμερο στην περιφρούρηση του Στρατοπέδου Φιλιππάκου στα Γιαννιτσά. Άλλωστε, από «νούμερα» έχουμε χορτάσει, όπως και από υστερικές κορώνες. Τους σκεπτόμενους και τους νηφάλιους ανθρώπους χρειαζόμαστε.
Εθελοντική Ομάδα Γιαννιτσών και περιχώρων
"Αλληλεγγύη στους Πρόσφυγες"
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.