Περνώντας μπροστά από μια μπιραρία η 33χρονη Σίγκριτ Μάουερ, πρώην βουλευτής των Πράσινων της Αυστρίας, δέχτηκε χυδαία σεξουαλικά σχόλια από ομάδα αντρών. Επειτα δέχτηκε από τον ιδιοκτήτη της μπιραρίας Αλμπερτ Λαστούφκα στον λογαριασμό της στο Facebook σειρά χυδαίων μηνυμάτων και απειλών βιασμού για την επόμενη φορά που θα περνούσε μπροστά από το μαγαζί του.
Καθώς δεν υπάρχει νόμος που να προστατεύει τους χρήστες από τη διαδικτυακή παρενόχληση, η Μάουερ αντέδρασε δημοσιοποιώντας στον λογαριασμό της τα μηνύματα που δέχτηκε από τον Λαστούφκα.
Εκείνος τη μήνυσε για συκοφαντική δυσφήμηση. Και η Δικαιοσύνη την καταδίκασε να πληρώσει 4.000 ευρώ συν τα δικαστικά έξοδα στον άνθρωπο που απείλησε να τη βιάσει!
Η ιστορία, ενδεικτική της νέας αχαρτογράφητης νομικά, πολιτικά και κοινωνικά πραγματικότητας που διαμορφώνεται στον κυβερνοχώρο, είναι μία από τις πολλές (ατιμώρητες) ιστορίες σεξισμού, διαδικτυακών διακρίσεων και παρενόχλησης που αφηγήθηκαν περισσότεροι από 20 δημοσιογράφοι από ισάριθμα ευρωπαϊκά μίντια, ανάμεσά τους και η «Εφ.Συν.», στη θεματική συνάντηση που οργάνωσε στη Βιέννη το Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο για την Ισότητα των Φύλων (EIGE).
Ιστορίες οι οποίες επιβεβαιώνουν τα βασικά συμπεράσματα της έκθεσης «Νέοι και Ισότητα Φύλου: ευκαιρίες και κίνδυνοι της ψηφιοποίησης» που το Ινστιτούτο εκπόνησε για λογαριασμό της αυστριακής προεδρίας της Ε.Ε. και διερευνά την έμφυλη διάσταση των ψηφιακών τεχνολογιών, τα νέα φαινόμενα έμφυλης βίας που αναδύονται και το πώς αυτά επηρεάζουν διαφορετικά τους νέους και τις νέες, τη συμμετοχή τους σε κοινωνικές και πολιτικές δράσεις και την ίδια την αυτοεκτίμησή τους.
«Πιστεύαμε πως οι ψηφιακές τεχνολογίες θα ενδυνάμωναν τους νέους και ιδίως τις γυναίκες, ότι θα έφερναν ίσες ευκαιρίες, ότι όλες οι φωνές θα ακούγονταν ισότιμα, αλλά δεν είναι ακριβώς έτσι. Η έκθεσή μας δείχνει πως στον κυβερνοχώρο οι νέες γυναίκες δεν εκτίθενται μόνο σε περισσότερες καταχρήσεις, αλλά συνέπεια αυτών των αρνητικών και βίαιων συμπεριφορών οδηγούνται σε μεγαλύτερο βαθμό από ό,τι οι νέοι άντρες να μη μετέχουν ενεργά και να μην εκφράζουν τις απόψεις τους» λέει η ερευνήτρια του EIGE, Μπαλντίν Μόλαρντ.
Ο νέος αποκλεισμός
Η ψηφιακή τεχνολογία έχει αλλάξει άρδην τη ζωή μας, από την αγορά εργασίας και την πολιτική συμμετοχή ώς την ενημέρωση και τον τρόπο που επικοινωνούμε με τους φίλους μας. Αλλά έχει φέρει και καινούργιες προκλήσεις, όπως την κυβερνοβία και κυβερνοπαρενόχληση μεταφέροντας στον εικονικό κόσμο τις πρακτικές έμφυλης βίας, διακρίσεων και στερεότυπων που συναντάμε και στον πραγματικό κόσμο.
Μπορεί στην Ε.Ε. ίσος αριθμός νέων γυναικών (92%) και αντρών (93%) ηλικίας 16-24 ετών να χρησιμοποιούν καθημερινά το ίντερνετ· όπως ίσος αριθμός κοριτσιών (56%) και αγοριών (58%) έχουν ψηφιακές δεξιότητες άνω του μέσου όρου· ή εξίσου ενεργοί χρήστες των κοινωνικών μέσων να είναι νέες και νέοι.
Αλλά είναι οι νέοι (55%) που περισσότερο μετέχουν σε συζητήσεις στα κοινωνικά μέσα σε σχέση με τις νέες (46%), όπως είναι εκείνοι που συχνότερα (26%) από ό,τι τα κορίτσια (18%) αναρτούν σχόλια, εκφράζουν απόψεις ή μετέχουν σε ηλεκτρονικές ψηφοφορίες.
Οπως δείχνει η έρευνα, οι νέες γυναίκες μετέχουν λιγότερο σε κοινωνικά και πολιτικά δρώμενα του κυβερνοχώρου γιατί τείνουν να αυτολογοκρίνονται φοβούμενες αρνητικά σχόλια ή λεκτικές επιθέσεις για τις απόψεις τους. Πρόκειται για μια στρατηγική να προλάβουν εμπαθείς (και συχνά σεξουαλικού περιεχομένου) επικρίσεις και προσβολές με τίμημα τη σιωπή τους για τα τεκταινόμενα.
«Φοβάμαι πολύ να εκφράζω απόψεις online. Τις κρατώ για τον εαυτό μου γιατί ξέρω ότι πάντα θα υπάρχει κάποιος που δεν θα του αρέσει ένα ποστ μου» έλεγε στην έρευνα ένα 15χρονο κορίτσι από τη Σουηδία.
Δεν είναι ένα μεμονωμένο φαινόμενο: στην Ε.Ε μέσω μηνυμάτων έχει παρενοχληθεί το 12% των 15χρονων κοριτσιών ενώ μέσω φωτογραφιών το 9%. Είναι ενδεικτικό ότι, έχοντας γνωρίσει τη ρητορική του μίσους ή την παρενόχληση, η μία στις δύο νέες (52%) -έναντι του 42% των νέων αντρών- διστάζει ή αποφεύγει να συμμετέχει σε συζητήσεις στα κοινωνικά δίκτυα φοβούμενη και νέα παρενόχληση.
Το διαδίκτυο έγινε ένας μεγεθυντικός φακός των στερεότυπων περί «ανδρισμού» και «θηλυκότητας» και των παραδοσιακών ρόλων του πραγματικού κόσμου.
Οπως δείχνουν οι συνεντεύξεις που έγιναν στο πλαίσιο της έρευνας, εκθέτει τα αγόρια σε μια «τοξική αρρενωπότητα» χλευάζοντάς τα αν δεν είναι «αρκετά άντρες» και επαρκώς επιθετικοί, αν είναι γκέι, αν δεν ζητούν και δεν κυκλοφορούν γυμνές φωτογραφίες από τα κορίτσια... Και υποβάλλουν τα κορίτσια σε μια υποταγμένη θηλυκότητα που επιχειρεί να προσαρμοστεί στα κυρίαρχα πρότυπα ομορφιάς και στις αναμενόμενες συμπεριφορές της παραίτησης αντί της διεκδίκησης.
Πολλά μπορεί να γίνουν για να καταστεί το διαδίκτυο ασφαλέστερο και πιο ισότιμο, επισημαίνει η Μπαλντίν Μόλαρντ: ξεκινώντας από το να περιληφθεί οριζόντια η έμφυλη διάσταση στις σχετικές ευρωπαϊκές πολιτικές ( Ψηφιακή Ατζέντα για την Ευρώπη, Σχέδιο Δράσης για την Ψηφιακή Εκπαίδευση, Πρόγραμμα Ασφαλέστερο Ιντερνετ) έως το να αναγνωριστεί η κυβερνοπαρενόχληση ως μια νέα μορφή έμφυλης βίας, να περιληφθούν οι διαφορετικές μορφές της στους ορισμούς της Ε.Ε. για τα εγκλήματα στο διαδίκτυο και να σχεδιαστούν νομικά εργαλεία για την πρόληψή της και τη δίωξη των δραστών.
Γράφει:Χριστίνα Πάντζου
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.