22.4.17

Πεθαίνοντας στα υπόγεια τούνελ των αστέγων του Βουκουρεστίου

O φωτογράφος και ανθρωπολόγος Massimo Branca συνάντησε πρώτη φορά την Καταλίνα το 2013 -τότε ήταν 17 χρονών. «Όσο κοιτούσα τα μεγάλα, μαύρα μάτια της τόσο πιο μυστηριώδη μου φαίνονταν. Μου πήρε καιρό να καταλάβω πόσο πολλά έχει περάσει στη μικρή της ζωή» λέει ο Branca.

Όπως γράφει το National Geographic, την εποχή που τη γνώρισε, η Καταλίνα ζούσε με μια ομάδα αστέγων κάτω από τον σιδηροδρομικό σταθμό Gara de Nord του Βουκουρεστίου.

Η ιστορία της είχε ως εξής: Την εγκατέλειψαν αμέσως μόλις γεννήθηκε σε νοσοκομείο. Μέχρι τα έξι της χρόνια ήταν σε ορφανοτροφείο, στη συνέχεια επανενώθηκε με την οικογένεια της, αλλά στα 12 της το έσκασε. Έναν χρόνο μετά, σε ηλικία μόλις 13 ετών, άρχισε τη χρήση ναρκωτικών.

Ο Branca αποτύπωσε φωτογραφικά τη ζωή της Καταλίνα στο πλαίσιο του project «Inside Outside Under Bucharest», με θέμα τη ζωή των αστέγων στα υπόγεια τούνελ της ρουμανικής πρωτεύουσας.

Ζεστές, αποπνικτικές, γεμάτες υγρασία, οι σήραγγες αποτελούσαν μέρος του σχεδίου του πρώην δικτάτορα της Ρουμανίας Νικολάε Τσαουσέσκου για τη δημιουργία κεντρικού συστήματος θέρμανσης στην πόλη.

Όμως, τις τελευταίες δεκαετίες, οι σήραγγες φιλοξενούν παιδιά του δρόμου και αστέγους. Για να μπαίνουν και να βγαίνουν από τις σήραγγες οι άνθρωποι αυτοί χρησιμοποιούν μικρά (έως πολύ μικρά) ανοίγματα στο έδαφος.



Ο 'Μπρους Λι'
Το πρώτο μέλημα του Branca και του φίλου του Igor Marchesan ήταν να αποκτήσουν πρόσβαση στα τούνελ. Ήταν Ιούλιος του 2013 και οι δύο άνδρες πληροφορήθηκαν ότι για να μπουν και να φωτογραφήσουν χρειάζονταν άδεια από τον de facto αρχηγό της «κοινότητας» -γνωστό με το όνομα ‘Μπρους Λι’- ο οποίος και είχε τον έλεγχο όλων όσων έμπαιναν και έβγαιναν από τα τούνελ, ανθρώπων και αγαθών, όπως μεταξύ άλλων η τροφοδοσία και το ηλεκτρικό.



Ο Branca έπρεπε να πείσει τον ‘Μπρους Λι’ ότι στόχος του δεν ήταν να εκθέσει τη ζωή των ανθρώπων στα τούνελ, αλλά να μελετήσει τις κοινωνικές σχέσεις που αναπτύσσονται σε αυτή την ιδιότυπη συνθήκη από καθαρά ανθρωπολογική άποψη.

«Ήθελα να καταλάβουν οι άνθρωποι τί συμβαίνει όταν ζεις στον δρόμο, έτσι ώστε όταν συναντούν αστέγους να είναι περισσότερο ανοικτοί, πιο ανεκτικοί. Ήθελα να δείξω πώς είναι η ζωή στα υπόγεια της πόλης, χωρίς τη σύγχυση που δημιουργεί ο οίκτος ή ο φόβος» λέει ο Branca.



Φυματίωση, ηπατίτιδα ή HIV, ναρκωτικά
Σύμφωνα με τον Branca, οι περισσότεροι κάτοικοι των τούνελ πάσχουν από φυματίωση, ηπατίτιδα ή HIV και είναι εθισμένοι σε ναρκωτικά, όπως η ηρωίνη, η μεφεδρόνη και το Aurolac - μια ασημένια βαφή που εισπνέουν από πλαστικές σακούλες. Εξηγεί επίσης ότι οι περισσότεροι καταλήγουν εκεί εξαιτίας της έλλειψης σταθερής οικογενειακής ζωής, πολλοί είναι ενήλικες που ως παιδιά ήταν ορφανά, άτομα που εξορίστηκαν από τις οικογένειές τους επειδή προσβλήθηκαν από AIDS ή έφυγαν εξαιτίας της φτώχειας, ακόμη και λόγω ενδοοικογενειακής βίας.

Για έναν περιστασιακό επισκέπτη η πρώτη ματιά στις σήραγγες είναι απλά, σοκαριστική.



«Νομίζω ότι οι συγκλονιστικές εικόνες κάνουν αυτόν που τις βλέπει να αισθάνεται ακόμη πιο μακριά από τους ανθρώπους αυτούς. Στόχος μου ήταν ακριβώς το αντίθετο… Ήθελα να γίνει κατανοητό ότι μπορούμε όλοι να βρεθούμε στην ίδια κατάσταση…» λέει ο Branca, ο οποίος παρά την ιδιότητα του παρατηρητή προσπάθησε να βοηθήσει την Καταλίνα.

Το τραγικό, πρόωρο τέλος
Τον Ιανουάριο του 2014 έχασε τις αισθήσεις της όταν εισέπνευσε τους καπνούς μιας ελαττωματικής γεννήτριας και έκαψε άσχημα το πόδι της στους σωλήνες θέρμανσης του τούνελ.

Ο Branca την πήγε στο νοσοκομείο, και αργότερα σε ένα ασφαλές σπίτι, όπου κατάφερε να μείνει μακριά από τα ναρκωτικά, τουλάχιστον για μερικές εβδομάδες.

Η Καταλίνα του ορκίστηκε ότι θα έκοβε την ηρωίνη και τον παρακάλεσε να την πάει πίσω στα τούνελ. Μετά από λίγο κύλησε ξανά στα ναρκωτικά.



«Είμαι άνθρωπος... Προσπαθούσα να σκεφτώ πώς θα μπορούσα να την βοηθήσω. Ένιωθα πραγματικά κοντά της -για μένα ήταν κάτι ανάμεσα σε αδελφή και κόρη… Ήξερα ότι η κατάσταση της υγείας της δεν ήταν καλή, αλλά πολλοί που ζούσαν στα τούνελ ήταν σε ακόμη χειρότερη κατάσταση. Η Καταλίνα ήταν αρκετά ανεξάρτητη και ποτέ δεν σκέφτηκα το ενδεχόμενο να πεθάνει…»



Όμως, στις 28 Μαΐου 2014, έναν μήνα αφότου έκλεισε τα 18, η Καταλίνα πέθανε.

Επίσημη αιτία θανάτου ήταν η καρδιοαναπνευστική ανεπάρκεια. Ανεπίσημα, ήταν το AIDS και μια μόλυνση στα σημεία όπου έκανε τις ενέσεις ναρκωτικών που τελικά, έφθασε στον εγκέφαλό της.



Ο Branca ήταν στην Ιταλία όταν έμαθε το νέο. Έτρεξε στη Ρουμανία για την κηδεία της. Το κόστος, τουλάχιστον στο μεγαλύτερο μέρος, κάλυψε η «οικογένεια» της στα τούνελ.



«Πολλοί υποστηρίζουν ότι αυτοί οι άνθρωποι θα μπορούσαν να ξεφύγουν, να αποκτήσουν μια διαφορετική ζωή -να βρουν δουλειά και να έχουν σταθερότητα. Αλλά δεν καταλαβαίνουν ότι, μετά από λίγο αυτό που οι άστεγοι εννοούν ως οικογένεια είναι οι άνθρωποι με τους οποίους ζουν μαζί…»



Το project βραβεύτηκε στην κατηγορία της φωτογραφίας τεκμηρίωσης.

Όμως, η γνωριμία του με την Καταλίνα υπήρξε τόσο επιδραστική ώστε τον οδήγησε στην απόφαση να αφιερώσει το επόμενο εγχείρημα του στις δυσκολίες και κακουχίες με τις οποίες έρχεται καθημερινά αντιμέτωπη η «οικογένεια» της πρόωρα και άδικα χαμένης Καταλίνα…

Από tvxs.gr

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.