Για τον Κώδικα Μετανάστευσης και Κοινωνικής Ένταξης

Tης Χριστίνας Ζιάκα

Το επόμενο διάστημα αναμένεται η κατάθεση στην Βουλή του Κώδικα Μετανάστευσης και Κοινωνικής Ένταξης (δες εδώ το πλήρες κείμενο).

Όσοι και όσες περίμεναν ο Κώδικας να αφορά τους χωρίς χαρτιά, τους πρόσφυγες ή να καλύπτει το κενό νόμου που άφησε –ιδιαίτερα για τα παιδιά των μεταναστών- η κατάργηση του γνωστού ως νόμου Ραγκούση για την υπηκοότητα, απλώς θα απογοητευτούν. Ο Κώδικας αφορά μόνο τους νόμιμους μετανάστες (σύμφωνα με το Υπ.Εσωτερικών είναι 540.000) ενοποιώντας την έως σήμερα νομοθεσία, δηλ. 23 Νόμους, 6 Προεδρικά Διατάγματα και 60 Υπουργικές Αποφάσεις!! Δε φέρνει όμως μεγάλες αλλαγές. Βέβαια η κυβέρνηση προσπαθεί να πείσει περί του αντιθέτου, λέγοντας μάλιστα ανοικτά ψέματα. 

Το μεγάλο ψέμα

Το μεγαλύτερο ψέμα είναι η εμφάνιση της άδειας «επί μακρόν διαμένοντος» (*) ως νέο επίτευγμα και ως μεγάλο δώρο προς τους νόμιμους μετανάστες... Μόνο που αυτή η άδεια είχε θεσπιστεί με το Προεδρικό Διάταγμα 150 το 2006! Και αποτελούσε ενσωμάτωση της σχετικής κοινοτικής οδηγίας 2003/109/ΕΚ (**) για την ελεύθερη μετακίνηση και εργασία ανθρώπων στις χώρες της Ε.Ε.

Είχε τύχει μάλιστα κριτικής από την μεριά μας το Π.Δ. τότε γιατί εντελώς αυθαίρετα έθετε ως βασική προϋπόθεση την απόκτηση με ανυπέρβλητους όρους πιστοποιητικού ελληνομάθειας. Όμως τα τελευταία 3 χρόνια το Ελληνικό κράτος δεν διενεργούσε καν τις σχετικές εξετάσεις, ενώ και τα ειδικά τμήματα για την προετοιμασία των μεταναστών είχαν κλείσει προ πολλού εξαιτίας της ανύπαρκτης χρηματοδότησης και προσωπικού!!  Σαν αποτέλεσμα μόλις 600 μετανάστες απέκτησαν αυτή την άδεια στο διάστημα 2006-2013!! Ήρωες!

Ο λόγος που η κυβέρνηση «ξανα-εξαγγέλλει» μια παλιά άδεια παραμονής και προτρέπει μαζικά τους νόμιμους μετανάστες να την αποκτήσουν, είναι γιατί υπονοεί ότι θα κατεβάσει το ποσοστό δυσκολίας για την προϋπόθεση της γλώσσας. Στο πίσω μέρος του μυαλού τους βέβαια δεν τους έπιασε κανένας πόνος για τους νόμιμους μετανάστες ή τύψεις γιατί οι ίδιοι δεν εφάρμοζαν το δικό τους νόμο.

Αντιθέτως τους ωθεί η κυνική πρόβλεψη πως η απόκτηση της άδειας «επί μακρόν» μαζικά από μετανάστες θα ακολουθηθεί από μια επίσης μαζική νόμιμη έξοδο προς άλλες χώρες της Ε.Ε. Η αντικειμενική αιτία οφθαλμοφανής: η κρίση, η ανεργία και η φτώχεια είναι μεγάλοι ανθρωποδιώκτες. Με μιαν έννοια η κυβέρνηση και το σύστημα θέλουν να απαλλαγούν από μεγάλους αριθμούς νομίμων μεταναστών κι από τις όποιες άμεσες ή μελλοντικές αξιώσεις τους από τα ανεργιακά ή προνοιακά επιδόματα και τα συνταξιοδοτικά ταμεία. Το ηθικό δίδαγμα που καλούνται οι νόμιμοι μετανάστες να αφομοιώσουν είναι το εξής: ο ελληνικός καπιταλισμός δεν σας χρειάζεται πια, αδειάστε μας την γωνία με το καλό.

Θες να λύσεις ένα πρόβλημα;; Εξαφάνισε το

Σε άλλη ρύθμιση του Κώδικα, η άδεια του «επί μακρόν διαμένοντος», αναφέρεται ως το καθεστώς που θα αποδοθεί με την ενηλικίωση τους στα παιδιά μεταναστών που γεννήθηκαν ή μεγάλωσαν εδώ, εφόσον οι γονείς τους είναι νόμιμοι και εφόσον τα ίδια τα παιδιά έχουν παρακολουθήσει με επιτυχία τουλάχιστον 6 χρόνια στο Ελληνικό σχολείο. Με κάποιες διαφορές, όπως π.χ. την μη καταβολή του παραβόλου των 600 ευρώ κ.λ.π.

Ο Κώδικας ακόμα λεει πως αυτά τα παιδιά (ή αλλιώς η «δεύτερη γενιά») θα μπορεί να πάρει 2 φορές την συγκεκριμένη άδεια πριν μπορέσει να καταθέσει αίτημα για την Ελληνική υπηκοότητα. Πρακτικά δηλ. θα πρέπει να φτάσουν 28 χρονών για να μπορέσουν καν να αιτηθούν την Ελληνική Υπηκοότητα!! Αυτό κι αν είναι παγκόσμια πρωτοτυπία!

Ακολουθεί βέβαια κάποιες ακόμα όπως:   

• η Ελλάδα μέχρι το 2010 ήταν η μόνη χώρα της Ε.Ε. που δεν είχε καμιά νομοθεσία για την παροχή υπηκοότητας στα παιδιά της «δεύτερης γενιάς»! (****)
• κι όταν απόκτησε τέτοιο νόμο, το Ν.Ραγκούση, διήρκεσε μόνο 2 χρόνια, αποδίδοντας την υπηκοότητα μέχρι τον Απρίλη του 2012 σε μόλις 6.074 παιδιά! 
• αυτή την στιγμή που μιλάμε, τόσους μήνες μετά την ακυρωτική απόφαση του ΣτΕ (460/2013) συνεχίζει να μην υπάρχει ενεργός κανένας απολύτως νόμος για την υπηκοότητα!

Επί της ουσίας η κυβέρνηση ονειρεύεται ότι τα παιδιά της «δεύτερης γενιάς» θα διαλέξουν κι αυτά την μετανάστευση στην Ευρώπη πριν φθάσουν στην ηλικία να ζητήσουν την Ελληνική υπηκοότητα. Κι έτσι με ένα σμπάρο πολλά τρυγόνια, γιατί στο τέλος αντί για 200 χιλ. παιδιά που πραγματικά δεν διαφέρουν πουθενά με όλους εμάς, ελάχιστοι θα αντέξουν να ζήσουν σχεδόν την μισή ζωή τους εδώ πριν τολμήσουν να αιτηθούν της υπηκοότητας!

Και να που το ίδιο μήνυμα επαναλαμβάνεται: αδειάστε μας την γωνία με το καλό.

Προφανώς ανάμεσα σε μετανάστες της «πρώτης γενιάς» και παιδιά της «δεύτερης γενιάς», η τάση του να φύγουν από την Ελλάδα –με νόμιμο τρόπο και με μια άδεια που ανοίγει πόρτες στην υπόλοιπη Ε.Ε.- είναι πια πολύ ισχυρή. Είναι ζήτημα επιβίωσης, είναι ζήτημα αξιοπρέπειας.  

Η πραγματικότητα είναι εδώ

Ανάμεσα στις ρυθμίσεις υπάρχουν και κάποιες που δημιουργούν θετική προδιάθεση. Αλλά δεν αφορούν μια «μεγαλόχαρη» διάθεση της κυβέρνησης. Περισσότερο απηχούν ρεαλισμό και αποδοχή μιας ήδη διαμορφωμένης πραγματικότητας.

Τέτοιες ρυθμίσεις είναι:

1. Η μεταβατική διάταξη, σύμφωνα με την οποία λόγω της οικονομικής κρίσης, οι μετανάστες που δεν έχουν αυτή την στιγμή τα 120 ένσημα το χρόνο που χρειάζονται για να ανανεώσουν, θα παραμείνουν νόμιμοι για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα μόνο με το βιβλιάριο Υγείας. Το διάστημα όμως αυτό δεν το ορίζει συγκεκριμένα ο Κώδικας. Πρακτικά οι μετανάστες αυτοί θα υπάγονται στην κατηγορία των αδειών για εξαιρετικούς/ανθρωπιστικούς λόγους. Η αλήθεια βέβαια είναι πως αυτοί οι μετανάστες ούτε να απελαθούν θα μπορούσαν έτσι απλά –θα κέρδιζαν σε οποιοδήποτε δικαστήριο- ούτε να πεταχτούν κυνικά στην παρανομία.
2. Η άδεια διαμονής σε θύματα ρατσιστικών εγκληματικών πράξεων, που δεν προβλεπόταν ώς σήμερα.
3. Οι Υπηρεσίες Μιας Στάσης, με ηλεκτρονική διασύνδεση με τα εμπλεκόμενα υπουργεία, ώστε να συρρικνωθούν οι χρονοβόρες, γραφειοκρατικές διαδικασίες και η κατάργηση ενός αριθμού δικαιολογητικών κ.λ.π.

Τι είχες Γιάννη, τι είχα πάντα...

Ωστόσο συνολικά ο Κώδικας είναι «παντρεμένος» με την κατασταλτική και αντι-μεταναστευτική λογική.

Για του λόγου το αληθές δεν προβλέπει απολύτως τίποτα για ανθρώπους χωρίς χαρτιά, που αποδεδειγμένα ζουν στην χώρα παρά πολλά χρόνια (σ.σ. θυμίζουμε πως η τελευταία νομιμοποίηση είχε γίνει το 2005, πριν 8 χρόνια).

Δεν φέρνει καμιά αλλαγή στο απαράδεκτο καθεστώς της μακροχρόνιας κράτησης για τους ανθρώπους “χωρίς χαρτιά”, που ξεπερνάει τον χρόνο και βάλε, όταν ο Κασιδιάρης, ο Παναγιώταρος κι όλα τα άλλα Ναζιστικά «λουλούδια» είναι έξω και απειλούν.

Ενώ για την οικογενειακή συνένωση επιβάλλει και πρόσθετο τεστ DNA για τη διαπίστωση της ύπαρξης συγγένειας!

Άλλωστε την καλύτερη διαφήμιση των προθέσεων της κυβέρνησης ως προς τους μετανάστες συνολικά, την έκανε ο ίδιος ο Σαμαράς, όταν δήλωνε –λίγες μέρες μετά την τραγωδία στην Λαμπεντούζα- πως «Στην Ελλάδα υπάρχουν τόσοι άνεργοι όσοι και παράνομοι μετανάστες και αυτό δεν μπορεί να συνεχιστεί άλλο». Σαν να τον είχε ...δασκαλέψει ο Κασιδιάρης, γιατί μόνο στη δική τους Χρυσαυγίτικη αριθμητική οι χωρίς χαρτιά μετανάστες είναι 1,5-2 εκ! Όταν η Εurostat υπολογίζει στη τελευταία της δημοσίευση, το σύνολο των μεταναστών στην Ελλάδα (με και χωρίς χαρτιά) σε 956 χιλ. ή το 8,5% του πληθυσμού.

Για κάποιους υπάρχουν καλά νέα

Καθόλου εντύπωση δεν μας κάνει πως μια από τις κύριες αλλαγές που εισάγει ο Κώδικας είναι η καθιέρωση fast track διαδικασιών (αναμονή μόλις 5-20 μέρες το πολύ!!) για την είσοδο και την παραμονή αλλοδαπών καπιταλιστών, που θα προωθήσουν επενδυτικές  και αναπτυξιακές δραστηριότητες, όπως στρατηγικές επενδύσεις, αγορά ακινήτων (real estate) κ.λ.π. –λέγε με αρπαγή, ξεπέτα κι απάτη. Για το κεφάλαιο δεν υπάρχουν σύνορα, χαρτιά, κι εμπόδια. Όλα δικά τους. Έτσι ήταν πάντα στο καπιταλισμό. Και για αυτούς οι οσφυοκάμπτες της κυβέρνησης στρώνουν χαλιά.

Για όλους εμάς τους υπόλοιπους, το μόνο πράγμα που μας ανήκει ολοκληρωτικά είναι οι αγώνες και η εμπιστοσύνη στις δικές μας δυνάμεις.

______________________________________

(*) είναι άδεια παραμονής 5ετής διάρκειας που πρωτο-θεσπίστηκε το 2006, δες εδώ 

(**) για την κοινοτική οδηγία δες εδώ