Είμαι ο Χουσεΐν Μπαντράν και θέλω να σας πω ένα τραγούδι...

«Είμαι ο Χουσεΐν Μπαντράν, από τη Συρία. Η πόλη μου ειναι η Ρας Aλ Αϊν, στα βορειοανατολικά σύνορα με την Τουρκία.
Δεν θυμάμαι πότε πρωτοάρχισα να τραγουδάω και να ζωγραφίζω. Απλά άρχισα.

Από τότε που θυμάμαι τον εαυτό μου με ενδιέφερε η τέχνη. 
Προτιμούσα, αντί να παίζω με τα άλλα παιδιά, να είμαι μόνος μου και να δημιουργώ ιστορίες.
Εμαθα να τραγουδάω ακούγοντας διάσημους αφηγητές να απαγγέλλουν λόγια από το Κοράνι, θρησκευτική μουσική και παραδοσιακά αραβικά τραγούδια.
Είχα ένα μικρό κασετόφωνο και άκουγα με τις ώρες.
Προσπαθούσα να μιμηθώ τη φωνή του Abdul Bassit Abdulasmat - ενός διάσημου Αιγύπτιου αφηγητή του Κορανίου.
Κανένας από την οικογένειά μου δεν ασχολείται με τη μουσική.
Eιδικά ο πατέρας μου που είναι δάσκαλος δεν ενέκρινε καθόλου όσα έκρινα.
Ενιωθα απογοητευμένος αλλά συνέχισα έτσι κι αλλιώς, επιδιώκοντας να αφιερωθώ στη μουσική και την τέχνη. 

Ο πίνακας του Ρούμπενς

Πάντα ένιωθα διαφορετικός. Η οικογένειά μου με μεταχειριζόταν σαν διαφορετικό.
Κάποιες φορές με θεωρούσαν τρελό, επειδή δεν έπαιζα ποδόσφαιρο και δεν ήμουν σαν τα άλλα παιδιά.
Στα 11 μου ήξερα πια ότι θέλω να ανακαλύψω τον εαυτό μου ως καλλιτέχνη, ήθελα να γίνω καλύτερος.
Mε ενδιέφεραν ιδιαίτερα οι πίνακες κλασικών ζωγράφων - Ντα Βίντσι, Μικελάντζελο.
Προσπαθούσα να τους αντιγράψω. Είναι ένας πίνακας του Ρούμπενς που θεωρώ ότι άλλαξε το επίπεδό μου στην τέχνη. "Η σφαγή των αθώων".
Τελείωσα το γυμνάσιο στην Αλ Χάσακα. Είχα πολλές απουσίες στο σχολείο.
Το 2012, όταν ξέσπασε ο πόλεμος στην πόλη μας, η ζωή μας άλλαξε ολοκληρωτικά.
Ηταν ταυτόχρονα καταστροφή αλλά και ευκαιρία να φύγω, να κυνηγήσω το όνειρό μου.
Είχα πια γίνει καλύτερος ως μουσικός, έπαιζα ούτι και έγραφα τα δικά μου τραγούδια. Συνέθεσα τότε ένα τραγούδι για την ερωτική ιστορία ενός γκαρδιακού φίλου μου.

Αγαπούσε ένα κορίτσι από την πόλη μου και ερχόταν στη Ρας Αλ Αϊν να τη δει.
Δεν ήξερε ότι ο πόλεμος είχε φτάσει ώς εκεί.
Φτάνοντας στην πόλη είδε τα φώτα της σβηστά, τα σπίτια άδεια και κατεστραμμένα.
Η πόλη μας είχε εκκενωθεί, το κορίτσι και η οικογένειά του είχαν φύγει στην Τουρκία.
Δεν την ξαναείδε ποτέ. Εκείνη ήταν μόλις 16 χρόνων κι εκείνος 18.
Μελοποίησα τους στίχους που έγραψε. Το όνειρο της ζωής μου είναι να παίξω αυτό το τραγούδι με την ορχήστρα στην οποία συμμετέχω εδώ.
Εχω την ελπίδα να δω αυτό το όνειρο να πραγματοποιείται, γιατί η ορχήστρα του El Sistema Greece το διάλεξε για να το ενορχηστρώσει και να δώσουμε μια μεγάλη συναυλία, με πνευστά και έγχορδα, τον Μάρτιο.
Το μόνο που ζητάω είναι να μου δοθεί η ευκαιρία να κάνω αυτό το όνειρο πραγματικότητα.
Nα ζήσω εδώ, στην Ευρώπη, να σπουδάσω μουσική και ζωγραφική.
Εδώ νιώθω ότι ανήκω». 

Ο Χουσεΐν είναι ένας πολύ ευγενικός μελαχρινός νέος, 23 χρόνων. Είναι Αραβας, αλλά μεγάλωσε σε μια πόλη με κουρδικό πληθυσμό.

Μιλάει αγγλικά με καθαρή προφορά και σωστή γραμματική.

«Πού έμαθες να μιλάς τόσο καλά;», τον ρωτάω. «Στο προσφυγικό στρατόπεδο στη Σάμο», απαντάει, όπου έμεινε πέρυσι για κάποιους μήνες.

Κυρίως όμως τα έμαθε μιλώντας με συνομηλίκους του, μουσικούς από όλο τον κόσμο, μέλη της πολυμελούς ορχήστρας Sistema Europe Youth Orchestra (SEYO), με τους οποίους έδωσε τον Αύγουστο συναυλία στο Ηρώδειο, μπροστά σε 3.000 άτομα, στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών. 

«Ηταν η πρώτη φορά που έπαιζα σε κοινό. Οχι, δεν είχα τρακ. Ηταν για μένα μια συγκλονιστική εμπειρία. Κατάλαβα ότι αυτό θέλω να κάνω στη ζωή μου». 

H SEYO και το ελληνικό της παράρτημα Εl Sistema Greece, που στηρίζει νέους πρόσφυγες και μετανάστες σε προγράμματα κοινωνικής ένταξης μέσα από τη μουσική, είναι ένα εξαιρετικά πετυχημένο πανευρωπαϊκό εγχείρημα, που συνεχίζει στα χνάρια του πρώτου El Sistema, το οποίο ξεκίνησε στο Καράκας της Βενεζουέλας το 1975.

Τότε ο φωτισμένος δάσκαλος μουσικής και οικονομολόγος Χοσέ Αμπρέου εμπνεύστηκε ένα σύστημα διδασκαλίας μουσικής που απευθυνόταν σε παιδιά από υποβαθμισμένες φτωχογειτονιές.

Μέχρι σήμερα έχει βοηθήσει εκατοντάδες χιλιάδες παιδιά να ξεφύγουν από την αμάθεια, τη φτώχεια και τον αποκλεισμό και να γίνουν ολοκληρωμένοι μουσικοί, δίνοντας συναυλίες σε όλο τον πλανήτη. 

Ο Χουσεΐν, που μένει προσωρινά μαζί με άλλους αιτούντες άσυλο σε διαμέρισμα-ξενώνα της Υπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες, κάνει πρόβες με τη δική του μικρή ορχήστρα και με την El Sistema Greece, ζωγραφίζει εντυπωσιακά, ενώ ένας πίνακάς του επιλέχθηκε πρόσφατα ως διδακτικό υλικό από το διδασκαλείο της ελληνικής ως ξένης γλώσσας του Πανεπιστημίου Αθηνών. 

Η πολύπαθη γενέτειρα

Η πόλη του, Ρας Αλ Αϊν, μια από τις αρχαιότερες κοιτίδες του πολιτισμού της Μεσοποταμίας, βρίσκεται στην αυτονομημένη περιοχή της Ροζάβα, στο καντόνι της Τζαζίρε, ανατολικά του Αφρίν και του Κομπάνι.

Είναι μια από τις πόλεις που σφυροκοπά ανελέητα ο τουρκικός στρατός στην εκστρατεία του ενάντια στους «κουρδοκρατούμενους» θύλακες της Βόρειας Συρίας. 

«Ηρθα στην Ελλάδα πριν από ενάμιση χρόνο», συνεχίζει την ιστορία του ο Χουσεΐν. «Δεν πίστευα ότι εδώ είναι η χώρα που θα βρω τον εαυτό μου. Εδώ για πρώτη φορά στη ζωή μου γνωρίστηκα με νέους από την Ευρώπη. Εκανα αίτηση για άσυλο, αλλά έπειτα από δύο μήνες απορρίφθηκε. Μου είπαν ότι μπορώ να κάνω αίτηση δεύτερη φορά (ασκώντας προσφυγή σε δεύτερο βαθμό). Εν τω μεταξύ μένω εδώ, περιμένοντας. Ζω στην αβεβαιότητα. Αν μου πουν να γυρίσω στην Τουρκία φοβάμαι πως εκεί θα πεθάνω. Το καθεστώς είναι πολύ καταπιεστικό. Βλέπετε τι γίνεται τώρα στην πατρίδα μου, βομβαρδίζουν συνέχεια. Εδώ βοηθάνε τους ανθρώπους. Εδώ νιώθω ότι ανοίγεται ο δρόμος στην ελευθερία. Πίσω για μένα είναι φυλακή και θάνατος. Δεν θέλω να γυρίσω στη φυλακή». 

Η ιστορία του νεαρού πρόσφυγα Χουσεΐν δεν είναι η μοναδική. Το ταλέντο του όμως είναι ξεχωριστό.Χιλιάδες είναι οι ανείπωτες ιστορίες που βιώνονται καθημερινά στους δρόμους της Αθήνας, στα προσφυγικά στρατόπεδα της ηπειρωτικής Ελλάδας, στα κέντρα κράτησης στα νησιά του Αιγαίου όπου διαβιούν πρόσφυγες σε απάνθρωπες συνθήκες.

Ακόμα περισσότερες είναι οι ιστορίες που δεν θα ακούσουμε ποτέ, γιατί οι φωνές που θα μας τις έλεγαν πνίγηκαν στα κύματα, μαζί με τα όνειρα για μια αξιοβίωτη ζωή ή γιατί τις γυρίσαμε πίσω, στο πλαίσιο της συμφωνίας Ε.Ε.-Τουρκίας.

Οπως απειλούμε να γυρίσουμε πίσω και τον Χουσεΐν Μπαντράν. Που ζητάει μόνο να ακούσουμε το τραγούδι του.

Το τραγούδι που θα ακούσουμε με τους El Sistema Greece (αν ο Χουσεΐν δεν απελαθεί) 

Τα φώτα της πόλης 

Τα φώτα της πόλης σβήσανε / Για να γίνουν αναμνήσεις αγάπης. Για να γίνουν σκοτάδι /
Εκείνη έχασε τις ελπίδες της κι έμεινε μόνο με λυπημένα χνάρια / Και σπασμένα κομμάτια 
Και αμφιβολίες / Η σιγουριά χάθηκε όταν ο πόλεμος ήρθε. 
Και φωνές νοσταλγίας, για την ανάμνησή της, όταν έριχνε σταγόνες νερού στα γιασεμιά /
Εκείνη αποκοιμήθηκε το ηλιοβασίλεμα και η αυγή κατέστρεψε την πόλη. 
Ξεκινήσαμε σαν δυο παιδιά, που ποτέ δεν γνώρισαν το στεναγμό και το λυγμό / 
Για να μεγαλώσουμε με τα βάσανα να σκοτώνουν την παιδική μας ηλικία, να κλέβουν τη νοσταλγία. 
Μεγαλώνουμε. Ο χρόνος δεν θα γίνει ποτέ ξανά ο παράδεισός μας γιατί οι καρδιές μας έχουν θαφτεί. 

Aκούστε: Τα φώτα της πόλης 

Το παραδοσιακό αραβικό-ανδαλουσιανό τραγούδι Lamma Bada Yata Thana του 10ου αιώνα, στη συναυλία στο Ηρώδειο, με τη Νεανική Ορχήστρα του El Sistema Europe και την ορχήστρα Εl Sistema Greece, με νέους από προσφυγικά στρατόπεδα.
Ανάμεσά τους και ο Χουσεΐν.