Λιλιπούπολη, Χώρα Μαγική( ; ) : Σκιαγραφώντας την ακροδεξιά στη Λέσβο (μέρος 1ο)
Αν υποθετικά το κεφάλαιο Χρυσή Αυγή έφτασε στο τέλος του, στο βιβλίο της ακροδεξιάς υπάρχει χώρος να χυθεί ακόμα πολύ μελάνι για ομάδες και δίκτυα που εμφανίζονται σε συγκεκριμένες χρονικές συγκυρίες και σε διαφορετικά σημεία του χάρτη με παρόμοια χαρακτηριστικά, ανά την ελληνική επικράτεια. Στην ακριτική Λέσβο, παρόλο που η Χρυσή Αυγή δεν κατάφερε ποτέ να ισχυροποιηθεί, διάφορες ακροδεξιές φωνές από ομάδες «αγανακτισμένων πολιτών» συχνά με την ανοχή των αιρετών, πρωταγωνιστούν σε μία σειρά από βίαια και ρατσιστικά περιστατικά: Επιθέσεις κατά προσφύγων, εθελοντών και ΜΚΟ, δημοσιογράφων και ξενοδόχων, εργαλειοποίηση θρησκευτικών συμβόλων, ακόμα και πογκρόμ.
Η ανάγνωση της Λέσβου ως κεντρικό σημείο εισόδου για «πέρασμα στην ανατολική Μεσόγειο» των προσφύγων, ανήγαγε το νησί ήδη από τις αρχές της τελευταίας δεκαετίας σε πεδίο ετερόκλητων ιδεολογικών συγκρούσεων. Και εγένετο Μόρια. Ειναι 2015, και εικόνες, βαθιά πλέον χαραγμένες στη μνήμη, προσφύγων που φτάνουν στις ακτές, κάνουν το γύρο του κόσμου και ενεργοποιούν τα αντίστοιχα κοινωνικά αντανακλαστικά. Οι αλυσιδωτές κοινωνικοπολιτικές εξελίξεις όμως, το κλείσιμο των συνόρων και η αίσθηση συμφόρησης στο νησί δημιουργούν το πρόσφορο έδαφος σε ντόπιους να εκμεταλλευτούν την ευκαιρία και να προωθήσουν ξενοφοβικές τάσεις και ακροδεξιά ρητορική (μέρος της οποίας τοπικά και καθεστωτικά ειδησεογραφικά μέσα αναπαρήγαγαν, αναπαράγουν ακόμη και ανάγουν σε κυρίαρχη) και αρχίζει να γίνεται εμφανές πως το προσφυγικό θα γινόταν το καλύτερο εργαλείο των ακροδεξιών φωνών του νησιού που σύντομα θα ενώνονταν και θα πρωταγωνιστούσαν τα επόμενα χρόνια σε μία σειρά γεγονότων. Το νησί, έπειτα από τη περιβόητη Δήλωση Ε.Ε. και Τουρκίας του 2016, γίνεται επίσημα πιά ένα νησί-φυλακή με κέντρα κράτησης και μια αέναη συνθήκη εγκλωβισμού προσφύγων και μεταναστών που έρχεται σε πλήρη αρμονία με την εικόνα μιας Ευρώπης-Φρούριο.
Έκτοτε, η ιστορία του νησιού έχει μία σωρεία από σημεία- καμπές που σηματοδοτούν το μεθοδικό χτίσιμο της «ακροδεξιάς πολυκατοικίας».
Η ακροδεξιά στη Λέσβο ανά καιρούς έχει φορέσει διάφορα προσωπεία με σκοπό να αποκτήσει κεντρικό ρόλο στο πολιτικό γίγνεσθαι του νησιού. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, παρακάτω θα διαπιστωθεί ότι επικρατεί ένα κλίμα στενών σχέσεων μεταξύ κυβερνητικών αξιωματούχων και αυτοαποκαλούμενων κινημάτων αγανακτισμένων πολιτών και δημοτικών παρατάξεων τόσο σε επίπεδο δημοτικής κοινότητας, όσο και σε επίπεδο βουλευτών και Τοπικής Αυτοδιοίκησης, στο δημόσιο πεδίο συζήτησης που άπτεται του προσφυγικού. Πρόκειται για στενές σχέσεις που ναι μεν προκύπτουν από τον μανδύα της «τοπικότητας» και της «κλειστής κοινωνίας» του νησιού, αλλά μέσα από αυτές αναδύονται ακροδεξιά δίκτυα με σκιώδεις δράσεις, πολλές φορές μάλιστα από άτομα τα οποία είναι υπόδικα για επιθέσεις κατά προσφύγων, εργαζόμενων σε ΜΚΟ και δημοσιογράφων.
Στην προσπάθεια μας να αναλύσουμε την πορεία που το νησί και μερίδα της τοπικής κοινωνίας ακολούθησαν, θα αναφερθούμε σε κάποια από τα βασικά γεγονότα που έχουν λάβει χώρα εκεί. Στιγμές ορόσημα, από την περίοδο της μαζικής άφιξης προσφύγων το 2015 μέχρι και την πρόσφατη καταστροφή του ΚΥΤ της Μόριας είναι οι παρακάτω: το Πογκρόμ της 22ας Απριλίου του 2018, οι επιθέσεις σε αλληλέγγυους και εργαζόμενους σε ΜΚΟ, η επέλαση των ΜΑΤ στο νησί τον Φεβρουάριο και Μάρτιο του 2020 καθώς και η τοποθέτηση και αναστήλωση του Σταυρού του Απελλή (με όλους τους συμβολισμούς που τον συνοδεύουν, σε μια προσπάθεια να εργαλειοποιηθεί το θρησκευτικό σύμβολο για την ενδυνάμωση του ακροδεξιού μπλοκ).
Και όλα αυτά σε ένα νησί παραμεθόριο με οξυμένα εθνικιστικά αντανακλαστικά όπου η ανάδυση Κινήσεων και ομαδοποιήσεων καλύπτεται με το μανδύα του πατριωτισμού και της εθνικής συσπείρωσης. Τέτοιες κινήσεις όπως η «Λέσβος Πατρώα Γη» και «Πατριωτική Κίνηση Λέσβου», όχι μόνο αποτέλεσαν απόρροια της ακροδεξιάς τάσης αλλά συντέλεσαν στην όξυνση της, αφού μέλη της πρωτοστάτησαν σε πολλές ρατσιστικές επιθέσεις κάποιες από τις οποίες απασχολούν τη δικαιοσύνη μέχρι σήμερα.
Οι δήθεν «Αγανακτισμένοι» και η κούρσα της νομιμοποίησης
H «Πατριωτική Κίνηση Μυτιλήνης» συστάθηκε το καλοκαίρι του 2015. Ιδρυτικό της μέλος ο Αλέξανδρος Κουτσαντώνης, (επίσης ιδρυτής της κίνησης «Λέσβος Πατρώα Γη») τέως κομματικός περιφερειάρχης με τη Νέα Δημοκρατία το 2014, πρώην πρόεδρος της ΝΟΔΕ και μετέπειτα υποψήφιος δημοτικός σύμβουλος με τη παράταξη «Δύναμη Ενότητας» του πλέον Δημάρχου Μυτιλήνης, Σ.Κύτελη. Ο Κουτσαντώνης έχει απευθυνθεί επανειλημμένα διαδικτυακά σε «αγανακτισμένους» κατοίκους του νησιού για μία «δημιουργία κίνησης ενάντια στην πολιτική μουσουλμανοποίησης της Λέσβου»*στην οποία ανταποκρίθηκαν ενθουσιωδώς άτομα, εκ των οποίων κάποιοι δηλώνουν ανοικτά πως είναι υποστηρικτές της Χρυσής Αυγής, ενώ άλλοι προέρχονται από τους κόλπους της αστυνομίας.
Μετέπειτα τα μέλη της «Πατριωτικής Κίνησης», μεταξύ άλλων, θα εκκένωναν την πλατεία Σαπφούς από πρόσφυγες που πραγματοποιούσαν διαμαρτυρία για τις συνθήκες κράτησης στα ΚΥΤ (28/07/17), θα επιτίθονταν στο δημοσιογράφο τοπικού μέσου Θράσο Αβραάμ και μεταξύ άλλων θα πρωταγωνιστούσαν και στο πογκρόμ της Πλ. Σαπφούς (22/4/18).
Τότε, στη Πλ. Σαπφούς, το 2018, στη καθιερωμένη κυριακάτικη υποστολή της σημαίας εκατοντάδες άτομα επιτέθηκαν σε αιτούντες άσυλο που βρίσκονταν με σκηνές στη πλατεία και πραγματοποιούσαν καθιστική διαμαρτυρία, με σκοπό τη βίαιη απομάκρυνση τους. Λίγες μέρες πριν κυκλοφορούσε στα social media αφίσα που προέτρεπε τους πολίτες της Μυτιλήνης να παραβρεθούν στην πλατεία για την υποστολή της σημαίας με την αναγραφή «Έτοιμοι για όλα» ενώ προτροπές και καλέσματα για βία με ρατσιστικό κίνητρο διακινούνταν τις τελευταίες μέρες μέσω μηνυμάτων σε σελίδες ομάδων ντόπιων στο Facebook και σε προσωπικά προφίλ μελών της Πατριωτικής Κίνησης.
Μετά την υποστολή, περίπου 150 από τα άτομα αυτά, κάποια εκ των οποίων με καλυμμένα τα χαρακτηριστικά των προσώπων τους, προσέγγισαν με απειλητικές διαθέσεις τους αιτούντες άσυλο, ενώ υπήρξαν και άτομα με διακριτικά ποδοσφαιρικών ομάδων. Υποκίνησαν και συμμετείχαν σε επεισόδια, έβαλαν φωτιές σε κάδους απορριμμάτων και βιαιοπράγησαν στους αιτούντες άσυλο, εκτοξεύοντας πέτρες, φωτοβολίδες, κροτίδες, μάρμαρα, καδρόνια. Τις πρώτες πρωινές ώρες ακολούθησε η εκκένωση της πλατείας και η σύλληψη των 120 παρευρισκόμενων διαμαρτυρόμενων αιτούντων άσυλο και 2 αλληλέγγυων που παρέμεναν στο σημείο, ενώ από ακροδεξιά στοιχεία προπηλακίστηκε και δημοσιογράφος της ΕΡΤ Μυρσίνη Τζινέλλη.
Η δικογραφία που σχηματίστηκε, σχεδόν ένα χρόνο μετά, τόσο κατά την αστυνομική προανάκριση όσο και στο πλαίσιο προκαταρκτικής εξέτασης μετά από σχετικές παραγγελίες της Εισαγγελίας Πρωτοδικών Μυτιλήνης, περιλαμβάνει αδικήματα πλημμεληματικού και κακουργηματικού χαρακτήρα. Συγκεκριμένα, αντίσταση, στάση, διατάραξη κοινής ειρήνης, επικίνδυνη σωματική βλάβη τετελεσμένη και σε απόπειρα, απόπειρα πρόκλησης βαριάς σωματικής βλάβης, πρόκληση διακεκριμένων περιπτώσεων φθοράς, εμπρησμός, παράνομη κατοχή και χρήση όπλων, κροτίδων και βεγγαλικών. Τα 26 άτομα που περιλαμβάνονται στη δικογραφία και δε συνελήφθησαν επ’ αυτοφώρω, προσδιορίζονται είτε ως φυσικοί αυτουργοί, είτε ως ηθικοί, καθώς υποκίνησαν τη βία σε μέσο κοινωνικής δικτύωσης, σε προγενέστερο χρόνο.
Απότοκο της “Πατριωτικής Κίνησης”, είναι η Δημοτική Κίνηση Λέσβου “Ελεύθεροι Πολίτες”, συνδυασμός που ανακοινώθηκε το Δεκέμβριο του 2018 για τις αυτοδιοικητικές εκλογές. Από τους υποψήφιους, (προερχόμενους από τη «Πατριωτική Κίνηση») οι τρεις είναι κατηγορούμενοι για υποθέσεις όπως το πογκρόμ και για την επίθεση στους εργαζόμενους της ΜΚΟ One Happy Family. καθώς και διαδικτυακες επιθεσεις και απειλες.
Ο Μουτζούρης σε τηλεοπτική συνέντευξη τάχθηκε υπέρ της ανέγερσης του σταυρού, ενώ για την δίωξη μίλησε -εμμέσως πλην σαφώς- για εντολές που αναγκάστηκαν να εκτελέσουν οι αστυνομικοι.
Πίσω στον δήμαρχο Μυτιλήνης Στρ. Κύτελη, εκείνος αποτέλεσε την επιλογή της ΝΔ για τον δήμο, κατόπιν ανακοίνωσης στήριξης στην υποψηφιότητά του που εξέδωσε η ΝΟΔΕ Λέσβου. Είχε γίνει γνωστός στο πανελλήνιο έπειτα από την απόφαση του (1 Μαρτίου 2020) «να κλείσουν τα σύνορα του Δήμου Μυτιλήνης (με τον Δήμο Δυτικής Λέσβου), έτσι ώστε μετανάστες, οι οποίοι θα μπουν από άλλο Δήμο να μην εισέλθουν στο ΚΥΤ της Μόριας το οποίο βέβαια δεν αντέχει άλλο», με τη «φύλαξη των συνόρων» να αναλαμβάνεται από κατοίκους με την ανοχή των αρχών και της τοπικής αυτοδιοίκησης.
Επιπλέον, με αφορμή τις νέες αφίξεις προσφύγων στο νησί και τη «διχοτόμηση», ο δήμαρχος Μυτιλήνης είχε δηλώσει: «Είμαστε διατεθειμένοι με όποιο κόστος, να διαφυλάξουμε δίπλα στους πολίτες την κανονικότητα του δήμου μας. Δεν είναι δυνατόν ο Δήμος Μυτιλήνης να αντέξει άλλο το σύνολο της φιλοξενίας των μεταναστών», με τον δήμαρχο του έτερου δήμου Τ. Βέρρο, να χαρακτηρίζει την απόφαση ως «καραγκιοζιλίκια των άφαντων» για να μιλήσει στη συνέχεια για «επίθεση που δεχόταν τον νησί». «Μπλόκο (!) στους Λάμπου Μύλους από τα παλικάρια της φακής. Γελάνε και τα ΜΑΤ. Εκτός αν είναι στα πλαίσια των εκδηλώσεων του καρναβαλιού» πρόσθεσε.
Θεσμική κάλυψη σε επιθέσεις κατά ξενοδόχων
Στις αρχές Ιουλίου, ο δήμαρχος Δυτικής Λέσβου, Βέρρος, κάλυψε δια της σιωπής του τα απειλητικά μηνύματα και τις επιθέσεις που δέχτηκαν ξενοδόχοι, έπειτα από την -όπως παραδέχτηκε ο ίδιος- «φημολογία» ότι κάποιοι ιδιοκτήτες καταλυμάτων εξετάζουν τη συμμετοχή τους στο πρόγραμμα «Εστία 2» για τη μίσθωση των μονάδων τους σε πρόσφυγες.
Μεταξύ άλλων στην ανάρτηση του ο Δήμαρχος δεν έκανε καμία αναφορά στις απειλές που δέχονται οι ξενοδόχοι, αλλά στάθηκε στο φαινομενικά άσχετο ζήτημα ότι «υπάρχει η πρόθεση να διενεργηθούν- δειγματοληπτικά- έλεγχοι από την Υπηρεσία Δόμησης του Δήμου» για να φωτογραφίσει ευθύς αμέσως τους ξενοδόχους ότι θα γίνουν έλεγχοι στα ξενοδοχεία -τη στιγμή που άρχισαν οι «φιμωλογίες» ότι εξετάζεται να φιλοξενήσουν πρόσφυγες.
Συγκεκριμένα έγραψε: «είναι προφανές ότι οι έλεγχοι θα είναι αυστηροί και αν – όλως τυχαίως-στο δείγμα υπάρξουν και ξενοδοχεία, θα ελεγχθούν και τα συστήματα βιολογικού, πυροπροστασίας, εσωτερικές διαρρυθμίσεις κλπ και γενικά καθετί, σύμφωνα με το σήμα λειτουργίας τους από τον ΕΟΤ. Παρεκκλίσεις ή διαφορές από την οικοδομική άδεια – πράγματα σπανιότατα βέβαια στην Ελλάδα – επισύρουν και βαριά πρόστιμα και άμεσες κυρώσεις από τον ΕΟΤ. Επειδή δε είναι περιοχές που εποπτεύονται από την Αρχαιολογία, η τακτοποίηση τους είναι και δύσκολη και χρονοβόρα. Εχω όμως την βεβαιότητα ότι, όλα όσα ακούω είναι φαντασιώσεις και ότι τα πάντα λειτουργούν άψογα και δεν υπάρχει καμία παρέκκλιση πουθενά. Οπότε, δεν χρειάζεται να ανησυχεί ουδείς. Ένθεν, κακείθεν».
Ο ίδιος διαψεύδει ανα τακτα χρονικά διαστήματα ότι έχει σχέση με άτομα που έχουν συμμετάσχει σε εκνομες ενέργειες και έχει απειλήσει ότι θα προσφύγει στη Δικαιοσύνη απέναντι σε τέτοιου είδους συσχετίσεις. Οι συσχετίσεις ομως αυτές φαίνεται να προέρχονται κατά κύριο λόγο από άτομα του χώρου αυτού. Ειδικότερα, σε live streaming της Ένωσης Ελλήνων Πατριωτών, λίγο μετά την επίθεση στην OHF, συγκεκριμένο άτομο ενημέρωσε ομοϊδεάτες του ότι «θεωρώ ότι είναι μεγάλο ατού που έχουμε τον κύριο Μουτζούρη μπροστά. Και όταν λέω μπροστά, είναι μπροστάρης παντού και σε όλα όπως και ο Δήμαρχος Δυτικής Λέσβου, ο κύριος Βέρρος. Ό,τι κάνουμε πάντα είναι σε συνεννόηση μαζί τους».
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.