31.10.18

Η Ελλάδα Πληρώνει Ακριβά τις Συνθήκες στις Φυλακές - 3,3 Εκατ. Ευρώ σε Δέκα Χρόνια


Αποζημιώσεις που ξεπερνούν τα 3,3 εκατ. ευρώ έχει κληθεί να πληρώσει τα τελευταία δέκα χρόνια το ελληνικό Δημόσιο για τις συνθήκες κράτησης στις φυλακές. Οι περιπτώσεις που έχουν φθάσει στο Ευρωδικαστήριο είναι δεκάδες, αν και μετά το 2015 παρατηρείται μια μείωση, γεγονός που αποδίδεται στις νομοθετικές ρυθμίσεις για την αποσυμφόρηση των φυλακών.


Το τελευταίο ευρω-πρόστιμο που δέχθηκε η Ελλάδα για τις συνθήκες κράτησης στις φυλακές, αφορά 18 κρατούμενους στο Νοσοκομείο του Κορυδαλλού [υπόθεση Ζαμπέλος και άλλοι κατά Ελλάδος], στους οποίους το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου επιδίκασε συνολική αποζημίωση ύψους 131.000 ευρώ. Όπως διαβάζουμε στην απόφαση, που καθαρογράφθηκε πρόσφατα, οι 18 Έλληνες και ξένοι κρατούμενοι ήταν οροθετικοί, εκτός από έναν που έπασχε από αποφρακτική πνευμονική νόσο. Βρίσκονταν όλοι την περίοδο 2013-2015 στο νοσοκομείο των φυλακών Κορυδαλλού, γνωστό και ως «Κολαστήριο», από λογαριασμό στο Twitter. Το θλιβερό είναι ότι τέσσερις από τους 18 έχουν, στο μεταξύ, πεθάνει.


Η προσφυγή κατατέθηκε τον Δεκέμβριο του 2014. Σε αυτήν περιγράφεται ότι, λόγω του υπερπληθυσμού, ήταν αναγκασμένοι να ζουν σε κελιά όπου αντιστοιχούσε στον καθένα λιγότερο από δύο τετραγωνικά μέτρα. «Οι παραπάνω συνθήκες είχαν ως αποτέλεσμα την ανεπαρκή υγειονομική περίθαλψη. Υπήρξε υψηλός κίνδυνος μόλυνσης από μεταδοτικές ασθένειες κι επίσης μόλις τέσσερις τουαλέτες για πέντε θαλάμους στον πρώτο όροφο. Τα γεύματα ήταν ανεπαρκή, το ίδιο και η κεντρική θέρμανση, ενώ η αποκομιδή των σκουπιδιών, ιδιαίτερα στην κουζίνα ήταν προβληματική, με αποτέλεσμα την κακοσμία και την εμφάνιση παρασίτων [...] Την περίοδο 2013-14 μόνος ένας γιατρός υπήρχε στο Νοσοκομείο», διαβάζουμε στην απόφαση.


Η ελληνική κυβέρνηση παραδέχθηκε ότι το χρονικό διάστημα στο οποίο αναφέρεται η καταγγελία, ο αριθμός των κρατούμενων στο Νοσοκομείο του Κορυδαλλού ήταν 180-220 άτομα, ενώ προβλεπόταν να φιλοξενεί 60. Οι κρατούμενοι σημειώνουν ότι οι συνθήκες βελτιώθηκαν μετά τα μέσα του 2016 και ότι ο αριθμός γιατρών και νοσηλευτών αυξήθηκε, γεγονός που αναγνώρισε και το ΕΔΔΑ. Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο δικαίωσε τους 18 κρατούμενους -εκτός από έναν- καταλήγοντας ότι παραβιάστηκαν τα Άρθρα 3 και 13 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Δικαιωμάτων του Ανθρώπου. Δηλαδή ότι οι συνθήκες κράτησης είχαν ως αποτέλεσμα να υποστούν «απάνθρωπη και εξευτελιστική μεταχείριση» κι επίσης ότι δεν είχαν το δικαίωμα προσφυγής-καταγγελίας ενώπιον των ελληνικών Αρχών.

Τους 18 κρατούμενους εκπροσώπησαν στο ΕΔΔΑ οι δικηγόροι Κωνσταντίνος Τσιτσελίκης και Αντώνης Σπάθης. Ο κ. Σπάθης είπε στο VICE Greece ότι πρόκειται για πολύ σημαντική απόφαση, η οποία αναδεικνύει τα προβλήματα και τις συνθήκες κράτησης στα σωφρονιστικά καταστήματα και ιδιαίτερα στο νοσοκομείο του Κορυδαλλού.

Η περίπτωση των 18 δεν είναι δυστυχώς η μοναδική. Μόλις στις αρχές Οκτωβρίου, το ΕΔΔΑ επιδίκασε αποζημίωση 20.000 ευρώ σε πρώην κρατούμενο των φυλακών Διαβατών. Κλιμάκιο πραγματογνωμόνων του ευρω-δικαστηρίου επισκέφθηκε τη φυλακή της Θεσσαλονίκης και επιβεβαίωσε ότι σε κάθε έγκλειστο αντιστοιχούν λιγότερα από τρία τετραγωνικά μέτρα, ότι τον χειμώνα η φυλακή δεν έχει θέρμανση και ζεστό νερό κι επίσης ότι οι άνθρωποι είναι αναγκασμένοι να κοιμούνται πάνω σε μουχλιασμένα στρώματα. Το VICE Greece είχε επίσης αποκαλύψει την απόφαση βρετανικού δικαστηρίου, το οποίο αρνήθηκε να εκδώσει δύο κρατούμενους στην Ελλάδα, διατυπώνοντας για πρώτη φορά το σκεπτικό ότι στις φυλακές της χώρας κυριαρχούν η βία, οι ξυλοδαρμοί και οι απειλές μεταξύ έγκλειστων. Πιο ειδικά, όπως αναφερόταν στο σκεπτικό, «πτέρυγες φυλακών ελέγχονται χωρίς αμφιβολία από ομάδες ισχυρών κρατουμένων που χρησιμοποιούν εκφοβισμό και βία για να διατηρήσουν την εξουσία τους έναντι των ασθενέστερων», με αποτέλεσμα η κατάσταση να παρομοιάζεται με «καζάνι που αφήνεται να σιγοβράζει με βίαιες εκρήξεις κάθε λίγους μήνες». Η Ελλάδα έχει καταδικαστεί για ανεπαρκή ιατρική περίθαλψη και στην περίπτωση του ισοβίτη της 17Ν, Σάββα Ξηρού.


Προ ημερών ο Υπουργός Δικαιοσύνης, Μιχάλης Καλογήρου, μιλώντας στην αρμόδια Επιτροπή της Βουλής, σημείωσε: «Το πρόβλημα του υπερπληθυσμού στις φυλακές και των συνθηκών μία λύση έχει. Η αποσυμφορητική διάταξη [σσ: ο λεγόμενος Νόμος Παρασκευόπουλου] θα πάψει να ισχύει όταν ψηφιστούν οι νέοι Κώδικες. Έχω δεσμευτεί από την ανάληψη των καθηκόντων μου ότι απόλυτη προτεραιότητα είναι να έχουμε επιτέλους νέο Ποινικό Κώδικα με εξορθολογισμό και των αδικημάτων και των ποινών, διαφορετικά φοβάμαι ότι οποιοσδήποτε άλλος σχεδιασμός είτε μεσοπρόθεσμος, είτε μακροπρόθεσμος δεν θα αποδίδει». Ο υπουργός στην ίδια ομιλία παρέθεσε ορισμένα πολύ ενδιαφέροντα στοιχεία. Όπως είπε, από το 2008 έως το 2014 η Ελλάδα κλήθηκε να πληρώσει για τις συνθήκες κράτησης στις φυλακές πρόστιμα συνολικού ύψους 3.238.800 ευρώ, συν τόκους από καταδικαστικές αποφάσεις. Οι καταδικαστικές αποφάσεις από το 2015 έως το 2017 ήταν ύψους 122.300 ευρώ, σημείωσε ο ίδιος. Αυτό δεν σημαίνει ότι οι συνθήκες έχουν βελτιωθεί την τελευταία τριετία, απλώς αναγνωρίζονται οι προσπάθειες έστω, της σημερινής κυβέρνησης να βάλει σε μια σειρά τα πράγματα.

Από το 2001 μέχρι το 2014, το ΕΔΔΑ είχε εκδώσει συνολικά 53 αποφάσεις σε βάρος της Ελλάδας. Οι περισσότερες αφορούσαν παραβίαση του Άρθρου 3, δηλαδή συνθήκες κράτησης που συνιστούν απάνθρωπη και εξευτελιστική μεταχείριση. Οι 33 από τις 53 υποθέσεις ήταν σε βάρος αλλοδαπών υπό απέλαση και υποδίκων. Τέλος, το διάστημα 2004-14 υπήρξαν 14 υποθέσεις βίας αστυνομικών και λιμενικών για τις οποίες η Ελλάδα καταδικάστηκε από το ΕΔΔΑ και την Επιτροπή Ανθρώπινων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ: Μακαρατζής, Καραγιαννόπουλος, Celniku, Λεωνίδης, Μπέκος-Κοτρόπουλος, Alsayed Allaham, Ζελίδης, Πετροπούλου-Τσακίρη, Γκαλότσκιν, Στεφάνου, Zontul, Κουϊδης, Καλαμιώτης, Κατσαρής.



Στην τελευταία έκθεση του ΕΔΔΑ, για το διάστημα 1959-2017, διαβάζουμε ότι η Ελλάδα έχει καταδικαστεί συνολικά 113 φορές για παραβίαση του Άρθρου 3. Ενδεικτικά, σε χειρότερη θέση είναι χώρες όπως η Βουλγαρία (122 καταδίκες), η Μολδαβία (136 καταδίκες) και η Ουκρανία (271 καταδίκες). Η Ρουμανία έχει καταδικαστεί για το ίδιο ζήτημα 312 φορές, η Τουρκία 557 και η Ρωσία 994. Υπάρχει μια λεπτομέρεια. Στην έκθεση του ΕΔΔΑ διαβάζουμε ότι χώρες όπως η Αλβανία, η Λιθουανία ή Σερβία έχουν λιγότερες από 20 καταδίκες. Αυτό δεν σημαίνει ότι στις φυλακές τους η κατάσταση είναι ανθρώπινη - απλώς κρατούμενοι δεν προσφεύγουν στο Ευρωδικαστήριο, είτε λόγω χρημάτων είτε λόγω απουσίας κινήματος/οργανώσεων για την υπεράσπιση των ανθρώπινων δικαιωμάτων - είτε λόγω φόβου.


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.