Κροκόδειλοι και χαμαιλέοντες (Με αφορμή την μίνι σύνοδο της ΕΕ για το προσφυγικό)

Του Τάκη Γιαννόπουλου

Στην μίνι σύνοδο κορυφής της ΕΕ που κάλεσε ο Ζ.Κ,Γιούνκερ στις Βρυξέλλες με την συμμετοχή ηγετών δέκα κρατών (Ελλάδας, Αυστρίας, Βουλγαρίας, Γερμανίας, Κροατίας, ΠΓΔΜ, Ουγγαρίας, Ρουμανίας, Σερβίας και Σλοβενίας) ο στόχος ήταν φανερός αλλά φυσικά όχι δημόσια διατυπωμένος. Η ΕΕ θέλει να κρατήσει το θέμα πρόσφυγες μακριά από την αυλή της και να το στριμώξει κάτω από το χαλί βασικά των βαλκανικών κρατών και της Τουρκίας.

Το ότι μιλάμε για ανθρώπους και όχι για αντικείμενα ουδόλως απασχολεί τομάρια σαν τον Γιούνκερ, την Μέρκελ και τον Τουσκ και τις πολυεθνικές -αφεντικά που βρίσκονται από πίσω τους. Όπως δεν τους απασχολεί ότι είναι οι ίδιες οι πολιτικές της ΕΕ και των ΗΠΑ που προκάλεσαν τα κύματα των εκατομμυρίων προσφύγων. Αφού εκμεταλλεύτηκαν οικονομικά χώρες ολόκληρες σε συνεργασία με τους απανταχού τοποτηρητές τους τύπου Σαντάμ, Καντάφι, Άσαντ κτλ, αφού εξόπλισαν και εκπαίδευσαν παρανοϊκές καταστάσεις τύπου Αλ Κάϊντα και ΙΣΙΣ, μετά έκαναν και πολεμικές επεμβάσεις σε Ιράκ, Αφγανιστάν, Λιβύη κα προκαλώντας ένα ανυπολόγιστο χάος που δεν αφήνει πολλά περιθώρια επιλογής στους πληθυσμούς αυτών των χωρών: για να ζήσουν πρέπει να φύγουν.

Αυτή ήταν η 5^η σύνοδος της ΕΕ μέσα στο χρόνο και η τρίτη μέσα σε ένα μήνα για το θέμα, αφού  οι προηγούμενες τέσσερις είχαν αποτύχει να δώσουν οποιαδήποτε ουσιαστική λύση στο ζήτημα.

Στην συγκεκριμένη σύνοδο των Βρυξελλών οι Γιούνκερ και Σια είχαν σαν βασικό στόχο να κρατήσουν τους πρόσφυγες μακριά από την πόρτα τους.

Με βάση την απόφαση της προηγούμενης συνόδου θα φτιαχτούν 6 πρόχειροι καταυλισμοί των 300.000 ο καθένας στην Τουρκία δηλαδή σχεδόν 1.8 εκ. άνθρωποι.

Τώρα η βασική πρόταση ήταν να δημιουργηθούν 100.000 θέσεις σε όλο το μήκος του βαλκανικού διαδρόμου, από τα ελληνικά νησιά μέχρι τα αυστριακά σύνορα

Στην πράξη αυτό σημαίνει ένα ατέλειωτο στρατόπεδο συγκέντρωσης βασικά στις πιο φτωχές βαλκανικές χώρες. Το περιοδικό Spiegel λίγες μέρες πριν την σύνοδο σε άρθρο του το πρότεινε δημόσια: 50.000 εξ αυτών να είναι σε στρατόπεδο προσφύγων στην Ελλάδα σε ένα από τα Ολυμπιακά Ακίνητα.

Άλλες 50.000 θα δεχθούν -σύμφωνα με την απόφαση της ΕΕ- η ΠΓΔΜ, η Σερβία, η Αλβανία, η Βοσνία-Ερζεγοβίνη και το Μαυροβούνιο.

Ένα χαρακτηριστικό της συνόδου ήταν ότι ο κάθε ηγέτης ήθελε να κρατήσει τους πρόσφυγες μακριά από την δική του χώρα προτείνοντας στις άλλες χώρες να ανοίξουν τις πόρτες τους.

Έτσι ο ακροδεξιός Βίκτορ Ορμπαν της Ουγγαρίας καλούσε την Ελλάδα να κρατήσει τους πρόσφυγες, ο Σλοβένος πρωθυπουργός Μίρο Τσεράρ την Κροατία, ο Κροάτης πρωθυπουργός Ζόραν Μιλάνοβιτς τις Ελλάδα και Τουρκία, ο πρόεδρος της ΠΓΔΜ  Γκιόργκε Ιβάνοφ δέχεται μόνο 2.000 πρόσφυγες κοκ.

Θα ήταν μια πραγματική κολοκυθιά αν δεν αφορούσε χιλιάδες ζωές ανθρώπων που θαλασσοπνίγονται στα νερά του Αιγαίου και της Μεσογείου ή διαβιούν σαν τα ζώα στους απάνθρωπους καταυλισμούς της Μόριας στη Λέσβο, της Ειδομένης, των συνόρων Κροατίας-Σλοβενίας κα.

Σαν να μην έφταναν όλα αυτά η απόφαση της μίνι συνόδου κορυφής αναφέρει ότι:

οι χώρες «επιβεβαιώνουν την αρχή της άρνησης εισόδου σε υπηκόους τρίτων χωρών που δεν δείχνουν επιθυμία υποβολής αιτήματος για διεθνή προστασία» και ότι «η ΕΕ θα επιχειρήσει την επιτάχυνση των διαδικασιών επαναπατρισμού Αφγανών, Ιρακινών, Πακιστανών και πολιτών του Μπαγκλαντές, εάν απορριφθούν τα αιτήματα για άσυλο.»

Ποιοι είναι οι υπήκοοι αυτών των χωρών που δεν θα έχουν επιθυμία υποβολής αιτήματος για διεθνή προστασία; Με ποια κριτήρια θα διαχωρίζονται; Και πως γίνεται να υπάρχουν Αφγανοί που δικαιούνται παροχή ασύλου και Αφγανοί που δεν δικαιούνται; Και τι θα σημαίνει για τη ζωή αυτών των ανθρώπων ο βίαιος επαναπατρισμός δηλαδή η απέλαση;

Στον 21^ο αιώνα και στην Ευρώπη του Διαφωτισμού κάποτε του καπιταλισμού σήμερα οι πιο αντιδραστικές λέξεις επιχρυσώνονται με άλλες πιο εύηχες ακριβώς για να κρυφτεί η βαθιά απανθρωπιά τους: «Παράτυποι μετανάστες», επαναπατρισμός, μετεγκατάσταση, επαναπροώθηση κτλ.

Τι θα έπρεπε να γίνει

Το πρώτο, να μπουν πλοία που να μεταφέρουν τους πρόσφυγες από τις ακτές της Τουρκίας στην Ελλάδα. Αντί το δρομολόγιο να ξεκινάει από την Μυτιλήνη να ξεκινάει από τα τουρκικά παράλια και να καταλήγει στον Πειραιά, την Καβάλα και την Θεσσαλονίκη. Το εισιτήριο να είναι συμβολικό -παρότι κανονικά θα έπρεπε να είναι δωρεάν αφού μιλάμε για πρόσφυγες και όχι για τουρίστες. Με αυτόν τον τρόπο θα ήταν άμεσα δυνατό το σταμάτημα των πνιγμών στην θάλασσα και το χτύπημα της παράνομης διακίνησης. Το ίδιο να γίνει και στις ακτές της Λιβύης ώστε να μεταφέρονται με πλοία  οι πρόσφυγες στην Ιταλία ή άλλες χώρες.

Να πέσουν οι φράχτες όπου υπάρχουν (Έβρος, σύνορα Ουγγαρίας-Σερβίας κτλ) και να αντικατασταθούν με δημιουργία ανοικτών κέντρων υποδοχής και φιλοξενίας που να διασφαλίζουν την γρήγορη και ανθρώπινη διέλευση των προσφύγων για την χώρα προορισμού τους.

Δυνάμεις χερσαίας ή ναυτικής καταστολής τύπου Frontex και  άλλες παρόμοιες να καταργηθούν καθώς εκτός από απάνθρωπες είναι και άχρηστες. Τα κονδύλια που προορίζονταν για αυτές να διατεθούν για τους πρόσφυγες και τα κέντρα υποδοχής.

Τέλος, να υπάρξει ένας καταμερισμός προσφύγων σε όλες τις χώρες της ΕΕ αλλά και εκτός ΕΕ αναλογικά με βάση τον πληθυσμό και την οικονομική κατάσταση.

Και αυτό προσωρινά μέχρι να υπάρξει κατάπαυση πυρός στις εμπόλεμες περιοχές του πλανήτη και πολιτικές γενναίας οικονομικής βοήθειας προς τις πληγείσες χώρες ώστε να γίνει δυνατή η εθελοντική επιστροφή των προσφύγων στις χώρες καταγωγής τους.

Αυτές είναι προτάσεις που έχουν κατατεθεί από διανοούμενους, επιστήμονες, φορείς ακόμα και από τον υπεύθυνο του ΟΗΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα.

Με έναν στοιχειώδη σχεδιασμό και πολιτική βούληση θα ήταν δυνατό να γίνουν σχετικά απλά και γρήγορα. Και να σώσουν χιλιάδες ζωές άμεσα.

Στην προκειμένη περίπτωση η ΕΕ τι κάνει; Χύνει κροκοδείλια δάκρυα για τους νεκρούς Αϊλάν και στην πράξη δέχεται έναν απειροελάχιστο αριθμό προσφύγων με νόμιμο καθεστώς. Η ΕΕ με πληθυσμό 305 εκατομμυρίων θα δεχτεί νόμιμα στο έδαφός της 160.000 πρόσφυγες σε βάθος διετίας, σύμφωνα με τις αποφάσεις της προηγούμενης συνόδου. Όταν μόνο τον Οκτώβριο οι αφίξεις προσφύγων ήταν 600.000 σύμφωνα με τον Διεθνή Οργανισμό Μετανάστευσης και όταν μόνο οι πρόσφυγες από τη Συρία ανέρχονται σε 4 εκατομμύρια…

Στην περίπτωση της Ελλάδας  

Τελικά ο Τσίπρας αποδέχτηκε τις 50.000 αλλά με διαφορετική μορφή και κατανομή. Δεν θα είναι 50.000 στην Αθήνα όπως προτάθηκε αλλά 30.000 μέχρι τέλος χρόνου κατανεμημένοι ως εξής: 7.000 στα νησιά και από 10.000 σε Αττική και Βόρεια Ελλάδα

Επιπλέον, άλλοι 20.000 θα φιλοξενούνται σε σπίτια με επιδότηση ενοικίου με χρηματοδότηση της ΕΕ και της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες.

Δεσμεύτηκε επίσης ότι ως το τέλος Δεκέμβρη θα είναι έτοιμα τα 5 hotspot σε Λέσβο, Χίο, Σάμο, Κω και Λέρο, που στην πραγματικότητα μαζί με τα αντίστοιχα σε Τουρκία και Ιταλία, θα είναι κέντρα διαχωρισμού διαλογής, καταστολής και απελάσεων.

Όμως οι αριθμοί είναι αμείλικτοι. 48.000 είναι οι μόνο οι πρόσφυγες που έφτασαν στην Λέσβο την προηγούμενη βδομάδα. Επίσης όλοι ελπίζουν ότι τα σύνορα θα μένουν ανοικτά άρα θα υπάρχει απρόσκοπτη μεταφορά προσφύγων σε Ειδομένη - ΠΓΔΜ - Σερβία κτλ. Τι θα γίνει όμως αν τα σύνορα κλείσουν όπως κάνουν ήδη μια σειρά χώρες; Επίσης ποιος σχεδιασμός υπάρχει για να δημιουργηθούν κέντρα υποδοχής ανθρώπινα για 50.000 ανθρώπους όταν το μόνο παρόμοιο κέντρο που υπάρχει με αυτά τα χαρακτηριστικά είναι αυτό του Ελαιώνα χωρητικότητας 720 ανθρώπων; Και όταν στο Παλαί του Γαλατσίου υπήρξε ένα απίστευτο χάος με 1300 πρόσφυγες τις πρώτες μέρες, που διευθετήθηκε προσωρινά μόνο χάρη στις προσπάθειες των εθελοντών και στην δραστική μείωση του αριθμού των διαμένοντων; Και βέβαια τι θα γίνει όταν οι ροές αυξηθούν και πάλι ειδικά με τον ερχομό της Άνοιξης;

Το πρώτο που πρέπει να γίνει είναι να μπουν επιβατικά πλοία από τα παράλια της Τουρκίας που να διασφαλίζουν την ασφαλή διέλευση των προσφύγων.

Επίσης να πέσει ο φράχτης του Έβρου και να ξηλωθεί το ναρκοπέδιο. Να υπάρξει άμεσα κέντρο υποδοχής και ανοιχτής φιλοξενίας στην περιοχή και σε όλα τα σημεία εισόδου που να αναλάβει όλο το έργο υγειονομικής περίθαλψης, νομικής αρωγής, ταυτοποίησης, σίτισης, παροχής ασύλου και ταξιδιωτικών εγγράφων.

Παρόμοια κέντρα υποδοχής πρέπει να φτιαχτούν με σχέδιο, εκστρατεία ενημέρωσης των τοπικών κοινωνιών και κατανομή σε όλη την Ελλάδα παράλληλα με την αξιοποίηση άδειων κρατικών κτιρίων και ευρωπαϊκών κονδυλίων για επιδότηση ενοικίου κτλ.

Στην μνημονιακή Ελλάδα του Τσίπρα και των προκατόχων του Σαμαρά-Βενιζέλου αυτά είναι καθήκοντα της αριστεράς και του κινήματος (εργατικό, αντιρατσιστικό/αντιφασιστικό, αλληλεγγύης, κοκ).

Πρέπει να κτίσουμε πάνω στο θαυμαστό κλίμα αλληλεγγύης που έδειξε ο ελληνικός λαός σε κάθε γωνιά της χώρας και που περιορίζει -μέχρι στιγμής- την ανάπτυξη ρατσιστικών διαθέσεων και επιθέσεων.

Τα 200 σημεία αλληλεγγύης που έχουν καταγραφεί πανελλαδικά πρέπει να δικτυωθούν και να συντονιστούν. Να επιβάλλουν στην κυβέρνηση την παρουσία τους, τον ρόλο τους και τα αιτήματά τους.

Να συντονίσουμε τις δράσεις μας με τα κινήματα αλληλεγγύης και αγώνα που αναπτύσσονται σε πολλές χώρες της Ευρώπης.

Να συνδέσουμε αυτά τα αιτήματα με τον αγώνα ενάντια στα μνημόνια, τις πολιτικές που επιβάλλουν μια χούφτα καπιταλιστές και τους ιμπεριαλιστικούς πολέμους.

Η ταξική αλληλεγγύη δεν έχει στόχο να μοιράσουμε την δυστυχία και την φτώχεια μας. Αλλά να διεκδικήσουμε μια καλύτερη ζωή για όλους μας. Γιατί η Ευρώπη μας χωράει, ο καπιταλισμός όχι.