Πριν από ακριβώς πενήντα χρόνια, στις 4 Απριλίου του 1968, ο Μάρτιν Λούθερ Κινγκ, ο πρωτεργάτης του αγώνα κατά των φυλετικών διακρίσεων, δολοφονήθηκε στο Μέμφις με μια σφαίρα μεγάλου διαμετρήματος, από τουφέκι ελεύθερου σκοπευτή.
Για τον φόνο συνελήφθη δύο μήνες αργότερα, στο Λονδίνο, και καταδικάστηκε σε ισόβια ένας γνωστός λευκός ρατσιστής, ληστής και δραπέτης, ο Τζέιμς Ερλ Ρέι: αρχικά ομολόγησε το έγκλημα, αλλά μετά τη δίκη του υποστήριξε πως ήταν μέλος μιας ευρύτερης συνωμοσίας για τη δολοφονία του Κινγκ, της οποίας έπεσε και ο ίδιος θύμα – συγκρίνοντας μάλιστα τον ρόλο του με εκείνον του Οσβαλντ στην αντίστοιχη δολοφονία του προέδρου Τζον Κένεντι, πέντε χρόνια νωρίτερα.
Ο Ρέι πέθανε στη φυλακή το 1998, χωρίς να αποκαλύψει τους πραγματικούς συνεργάτες ή εντολείς του – κι έτσι, όπως έγινε και με τον Κένεντι, οι θεωρίες συνωμοσίας για τον φόνο του Κινγκ συνέχισαν να αναπαράγονται ώς και σήμερα.
Μια σφαίρα στον λαιμό
3 Απριλίου, 1968: Ο Μάρτιν Λούθερ Κινγκ στο μπαλκόνι του ξενοδοχείου του στο Μέμφις, εκεί όπου δολοφονήθηκε μια ημέρα αργότερα | AP Photo/Charles Kelly, File
Το μόνο βέβαιο, και αποδεδειγμένο ήδη από τις σχετικές έρευνες επιτροπών του Κογκρέσου στη δεκαετία του 1970, είναι πως ολόκληρο το αμερικανικό κράτος και παρακράτος, από το «θεσμικό» FBI του Τζέι Εντγκαρ Χούβερ ώς τους κουκουλοφόρους ρατσιστές της Κου-Κλουξ-Κλαν, είχε εξαπολύσει ανελέητο ανθρωποκυνηγητό σε βάρος του «Μαύρου Γκάντι» από την Ατλάντα.
Κι όταν δεν κατάφερε να εξουδετερώσει το κύρος του στην αμερικανική και παγκόσμια κοινή γνώμη, με τις συνεχείς παρακολουθήσεις και τα κατευθυνόμενα δημοσιεύματα εναντίον του, που τον παρουσίαζαν σαν βιαστή και –τι άλλο– κομμουνιστή, εξουδετέρωσε τον ίδιο, με μια σφαίρα στον λαιμό.
Είχε, βλέπετε, γίνει ακόμη πιο επικίνδυνος για το καθεστώς, όταν μετά τον θρίαμβο του 1964 –τότε που ο πρόεδρος Τζόνσον υπέγραψε επιτέλους το Civil Rights Act, δικαιώνοντας τον αγώνα χειραφέτησης των μαύρων– όχι μόνο δεν αναπαύθηκε στις δάφνες του, αλλά συνειδητοποίησε ότι ο πραγματικός εχθρός δεν ήταν ο ρατσισμός από μόνος του, αλλά ο καπιταλισμός και η φτώχεια και η ανισότητα που εκείνος παρήγε και ακόμη παράγει, ανεξαρτήτως χρώματος, θρησκείας ή εθνικότητας.
Σε αυτόν τον αγώνα, κατά της φτώχειας, είχε ταχθεί τα τέσσερα τελευταία χρόνια της ζωής του, υποστηρίζοντας την ανάγκη της ενίσχυσης των εργατικών συνδικάτων με τελικό στόχο μια γενική, παναμερικανική απεργία που θα τράνταζε συθέμελα το σύστημα της αδικίας.
Και αυτή τη μάχη, στο πλαίσιο της δικής του «Poor People’s Campaign», της Εκστρατείας των Φτωχών Ανθρώπων, είχε πάει να δώσει στο Μέμφις, στο πλευρό των απεργών σκουπιδιάρηδων της πόλης, μαύρων και λευκών – όταν τον δολοφόνησαν.
Το μόνο βέβαιο, και αποδεδειγμένο ήδη από τις σχετικές έρευνες επιτροπών του Κογκρέσου στη δεκαετία του 1970, είναι πως ολόκληρο το αμερικανικό κράτος και παρακράτος, από το «θεσμικό» FBI του Τζέι Εντγκαρ Χούβερ ώς τους κουκουλοφόρους ρατσιστές της Κου-Κλουξ-Κλαν, είχε εξαπολύσει ανελέητο ανθρωποκυνηγητό σε βάρος του «Μαύρου Γκάντι» από την Ατλάντα.
Κι όταν δεν κατάφερε να εξουδετερώσει το κύρος του στην αμερικανική και παγκόσμια κοινή γνώμη, με τις συνεχείς παρακολουθήσεις και τα κατευθυνόμενα δημοσιεύματα εναντίον του, που τον παρουσίαζαν σαν βιαστή και –τι άλλο– κομμουνιστή, εξουδετέρωσε τον ίδιο, με μια σφαίρα στον λαιμό.
Είχε, βλέπετε, γίνει ακόμη πιο επικίνδυνος για το καθεστώς, όταν μετά τον θρίαμβο του 1964 –τότε που ο πρόεδρος Τζόνσον υπέγραψε επιτέλους το Civil Rights Act, δικαιώνοντας τον αγώνα χειραφέτησης των μαύρων– όχι μόνο δεν αναπαύθηκε στις δάφνες του, αλλά συνειδητοποίησε ότι ο πραγματικός εχθρός δεν ήταν ο ρατσισμός από μόνος του, αλλά ο καπιταλισμός και η φτώχεια και η ανισότητα που εκείνος παρήγε και ακόμη παράγει, ανεξαρτήτως χρώματος, θρησκείας ή εθνικότητας.
Σε αυτόν τον αγώνα, κατά της φτώχειας, είχε ταχθεί τα τέσσερα τελευταία χρόνια της ζωής του, υποστηρίζοντας την ανάγκη της ενίσχυσης των εργατικών συνδικάτων με τελικό στόχο μια γενική, παναμερικανική απεργία που θα τράνταζε συθέμελα το σύστημα της αδικίας.
Και αυτή τη μάχη, στο πλαίσιο της δικής του «Poor People’s Campaign», της Εκστρατείας των Φτωχών Ανθρώπων, είχε πάει να δώσει στο Μέμφις, στο πλευρό των απεργών σκουπιδιάρηδων της πόλης, μαύρων και λευκών – όταν τον δολοφόνησαν.
Η «δεύτερη φάση»
Σε μια από τις τελευταίες ομιλίες του εκεί, τον Μάρτη του ’68, είχε μιλήσει ξεκάθαρα για την ανάγκη μιας «δεύτερης φάσης» στον αγώνα για την ελευθερία: Η πρώτη φάση, είπε, ήταν οι ατομικές ελευθερίες και το δικαίωμα στην ψήφο, αλλά η δεύτερη και σημαντικότερη ήταν η μάχη που έπρεπε τώρα να δοθεί ενάντια στην οικονομική ανισότητα και την ανεργία, ενάντια στον μιλιταρισμό και τις τεράστιες πολεμικές δαπάνες για τη σύρραξη στο Βιετνάμ, ενάντια στη συγκέντρωση του πλούτου στα χέρια των λίγων...
«Οσο το κίνητρο του κέρδους και το δικαίωμα στην ιδιοκτησία θεωρούνται σημαντικότερα από τις ανθρώπινες ζωές, η γιγαντιαία τριάδα του ρατσισμού, του ακραίου υλισμού και του μιλιταρισμού θα παραμένει ανίκητη», είχε πει τότε. Πόσο επίκαιρο, πόσο παγκόσμιο, πόσο αγωνιώδες είναι και σήμερα το μήνυμά του αυτό!
Σε μια από τις τελευταίες ομιλίες του εκεί, τον Μάρτη του ’68, είχε μιλήσει ξεκάθαρα για την ανάγκη μιας «δεύτερης φάσης» στον αγώνα για την ελευθερία: Η πρώτη φάση, είπε, ήταν οι ατομικές ελευθερίες και το δικαίωμα στην ψήφο, αλλά η δεύτερη και σημαντικότερη ήταν η μάχη που έπρεπε τώρα να δοθεί ενάντια στην οικονομική ανισότητα και την ανεργία, ενάντια στον μιλιταρισμό και τις τεράστιες πολεμικές δαπάνες για τη σύρραξη στο Βιετνάμ, ενάντια στη συγκέντρωση του πλούτου στα χέρια των λίγων...
«Οσο το κίνητρο του κέρδους και το δικαίωμα στην ιδιοκτησία θεωρούνται σημαντικότερα από τις ανθρώπινες ζωές, η γιγαντιαία τριάδα του ρατσισμού, του ακραίου υλισμού και του μιλιταρισμού θα παραμένει ανίκητη», είχε πει τότε. Πόσο επίκαιρο, πόσο παγκόσμιο, πόσο αγωνιώδες είναι και σήμερα το μήνυμά του αυτό!
«Ζωντανός»
Μισό αιώνα αργότερα, ο θρύλος του δρος Κινγκ, του «αγίου των καταπιεσμένων», παραμένει ολοζώντανος στις ΗΠΑ – άλλωστε η «MLK Day», που γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 4 Απριλίου, είναι η τελευταία αργία που εισήχθη στο αμερικανικό ημερολόγιο, πριν από 27 μόλις χρόνια, και γιορτάζεται με πλήθος εκδηλώσεις και ομιλίες, ως μια μέρα αφιερωμένη στον αγώνα για τα δικαιώματα και τις ελευθερίες όλων των ανθρώπων.
Τι απέγινε όμως το περίφημο «Εχω ένα όνειρο» του Κινγκ για αγάπη, ισότητα και αδελφοσύνη;
Από νομική και θεσμική άποψη, πάρα πολλά – με αποκορύφωμα την εκλογή του πρώτου μαύρου προέδρου, του Μπαράκ Ομπάμα, το 2008.
Από πρακτική άποψη, όμως, το περίφημο όνειρό του όχι μόνο δεν υλοποιήθηκε, αλλά βρικολάκιασε και έγινε εφιάλτης, αφού ακόμη και η οκταετία του Ομπάμα σημαδεύτηκε όχι μόνον από ραγδαία ενίσχυση των ανισοτήτων, αλλά και από πολλαπλασιασμό των αστυνομικών δολοφονιών σε βάρος μειονοτήτων, και της βίας εν γένει.
Το Μέμφις, η πόλη των 600.000 ψυχών με τη μεγάλη μουσική παράδοση, όπου τον σκότωσαν μπαμπέσικα, εξέλεξε έκτοτε πλήθος μαύρους δημάρχους, αλλά παραμένει αναλογικά μια από τις φτωχότερες των ΗΠΑ, ενώ κατέχει και μια από τις υψηλότερες θέσεις στη μαύρη λίστα της παιδικής θνησιμότητας.
Ασε που το Τενεσί όχι μόνο έχει σήμερα Ρεπουμπλικανό κυβερνήτη, αλλά ψήφισε και... μονοκούκι Τραμπ, με ποσοστό 60,92%!
Η μικρή Γιολάντα
Ομως ο σπόρος του είναι ζωντανός – οι ιδέες δολοφονούνται πολύ δυσκολότερα από τους φθαρτούς φορείς τους. Πριν από λίγες μέρες η εννιάχρονη εγγονή του, η Γιολάντα Ρενέ Κινγκ, έκανε μια απρόσμενη εμφάνιση στην «Πορεία για τις ζωές μας», κατά της οπλοκατοχής και των χωρίς τέλος μακελειών:
«O παππούς μου είχε ένα όνειρο πως τα τέσσερα μικρά παιδιά του δεν θα κριθούν για το χρώμα του δέρματός τους, αλλά για το περιεχόμενο του χαρακτήρα τους», είπε στο συγκεντρωμένο πλήθος στην Ουάσινγκτον. «Εγώ έχω ένα όνειρο πως επιτέλους, φτάνει πια. Και πως αυτός θα έπρεπε να είναι ένας κόσμος χωρίς όπλα, τελεία και παύλα! Διαδώστε το – η δική μας θα είναι μια μεγαλειώδης γενιά!».
Και στο Μέμφις, πριν από λίγο καιρό, διάλεξαν προς τιμήν του να μαζευτούν οι οργανωτές του κινήματος «Fight for $15», που ζητά βασικό ωρομίσθιο 15 δολαρίων για όλους τους εργάτες των ΗΠΑ, μαύρους, λευκούς, καφέ και κίτρινους...
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.