2.5.17

Μήνυμα ΕΔΔΑ κατά των απελάσεων

Σε μια εξαιρετικά ασυνήθιστη κίνηση, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου έκανε δεκτή την αίτηση ασφαλιστικών μέτρων Ιρανού πρόσφυγα κατά της απέλασής του από τη Λέσβο στην Τουρκία και διέταξε να ανασταλεί προσωρινά η απέλαση, στέλνοντας το μήνυμα στις ελληνικές αρχές ότι δεν είναι διατεθειμένο να ανεχθεί φαινόμενα αυθαιρεσίας και παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στο πλαίσιο της εφαρμογής της αμφισβητούμενης ευρωτουρκικής πολιτικής συμφωνίας για το προσφυγικό.

Είναι η πρώτη φορά στην ιστορία του Δικαστηρίου που το ελληνικό τμήμα του αποφασίζει να πάρει ασφαλιστικά μέτρα εναντίον απέλασης και μια από τις λίγες περιπτώσεις που το Δικαστήριο ικανοποιεί αίτημα ασφαλιστικών μέτρων, καθώς η σχετική διαδικασία θεωρείται από τις πιο δύσκολες.

Μάλιστα, το υπουργείο Μεταναστευτικής Πολιτικής είχε επιχειρήσει πέρσι να ερμηνεύσει την απόρριψη της αίτησης ασφαλιστικών μέτρων Σύρου πρόσφυγα κατά της απέλασής του σαν δήθεν πράσινο φως του Δικαστηρίου για τις απελάσεις και την εφαρμογή της ευρωτουρκικής συμφωνίας.

Με τον σκοπό αυτό, όπως έγραφε η «Εφ.Συν.», το ελληνικό κράτος είχε παρουσιάσει στο Διοικητικό Εφετείο Πειραιά, που έκρινε την υπόθεση απέλασης, την ηλεκτρονική επικοινωνία της άτυπης συμβούλου του Γιάννη Μουζάλα, Μαρίας Παναγιώτου, με τον γραμματέα του Δικαστηρίου, από τον οποίο ζητούσε να ερμηνεύσει το σκεπτικό της απόρριψης.

Ωστόσο, η τωρινή απόφαση του Δικαστηρίου, η οποία βγαίνει μετά την απόπειρα πραξικοπήματος στην Τουρκία, την κήρυξη κατάστασης έκτακτης ανάγκης και την οπισθοχώρηση του κράτους δικαίου σε βαθμό που να τεθεί η Τουρκία σε καθεστώς παρατήρησης από την Κοινοβουλευτική Συνέλευση του Συμβουλίου της Ευρώπης, αλλάζει τα δεδομένα και μπορεί να αποδειχτεί ιστορικής σημασίας για όσα συμβαίνουν στο προσφυγικό.

Η απόφαση έρχεται σε μια στιγμή που η ελληνική κυβέρνηση, υπό την πίεση της Ε.Ε., ετοιμάζεται να προχωρήσει σε ταχύρρυθμες απελάσεις μεγάλης κλίμακας από τα νησιά στην Τουρκία, σε μια προσπάθεια να εφαρμοστεί με κάθε τρόπο η ευρωτουρκική συμφωνία, ακόμα και χωρίς να τηρούνται στην πράξη οι προβλεπόμενες διαδικασίες και οι εγγυήσεις του κράτους δικαίου που διασφαλίζουν τα ανθρώπινα δικαιώματα.
Το συνηθισμένο περιθώριο

Οι πληροφορίες από τα νησιά αναφέρουν ότι ήδη εφαρμόζεται αδιακρίτως η πολιτική της κυβέρνησης να κρατούνται όσοι ζητούν άσυλο από τη στιγμή της πρωτοβάθμιας απορριπτικής απόφασης της Υπηρεσίας Ασύλου μέχρι την έκδοση της δευτεροβάθμιας απόφασης των Επιτροπών Προσφυγών, χωρίς να τηρείται η πρόβλεψη του νόμου ότι οι αποφάσεις διοικητικής κράτησης πρέπει να είναι εξατομικευμένες και απολύτως αιτιολογημένες για κάθε περίπτωση χωριστά, καθώς η κράτηση μπορεί να επιβάλλεται μόνο σαν έσχατο μέτρο.

Σε περίπτωση απορριπτικής απόφασης των Επιτροπών Προσφυγών, η αστυνομία των νησιών δεν δίνει το συνηθισμένο περιθώριο ενός μήνα για να εγκαταλείψει τη χώρα ο ενδιαφερόμενος, όπως το κάνει στην ενδοχώρα, αλλά προχωρά στην άμεση απέλασή του, εφαρμόζοντας τακτικές που κάθε άλλο παρά παραπέμπουν σε κράτος δικαίου.

Τα όσα συνέβησαν την περασμένη Πέμπτη στον Ιρανό πρόσφυγα Α., του οποίου την απέλαση ανέστειλε το Δικαστήριο, είναι απολύτως ενδεικτικά.

Μετά την απορριπτική απόφαση των Επιτροπών Προσφυγών, κατέθεσε μέσω των δικηγόρων του αίτηση ακύρωσης της απορριπτικής απόφασης στο Διοικητικό Εφετείο Πειραιά, όπως έχει το δικαίωμα, ζητώντας ταυτοχρόνως από το Διοικητικό Εφετείο να αναστείλει την απόφαση απέλασης που βγάζει η αστυνομία και, μέχρι να συζητηθεί και να κριθεί το αίτημα της αναστολής, να βγάλει προσωρινή διαταγή που θα απαγορεύει την εκτέλεσή της.

Στην πράξη, το δικαίωμα του πρόσφυγα να καταφύγει στη Δικαιοσύνη κατά της απόφασης των Επιτροπών Προσφυγών καθίσταται απολύτως ανενεργό, καθώς ο νόμος 4375/16 του υπουργείου Μεταναστευτικής Πολιτικής που ψήφισε το περασμένο καλοκαίρι η Βουλή προβλέπει ότι η αίτηση ακύρωσης προς το Εφετείο δεν σταματά την απέλαση.

Την απέλαση μπορεί να τη σταματήσει μόνο μια προσωρινή διαταγή του Διοικητικού Εφετείου.

Ωστόσο, για το διάστημα που μεσολαβεί μέχρι να αποφασίσει σχετικά με την προσωρινή διαταγή το δικαστήριο, υπάρχει νομικό κενό και ο πρόσφυγας παραμένει απροστάτευτος στη διακριτική ευχέρεια της αστυνομίας.

Αν και η οργάνωση Μετάδραση, που έχει τη νομική εκπροσώπηση του Α., ειδοποίησε εγκαίρως την αστυνομία της Λέσβου για την κατάθεση αιτήματος προσωρινής διαταγής στο Διοικητικό Εφετείο κατά της απέλασης, η αστυνομία αδιαφόρησε τελείως και προγραμμάτισε την άμεση και αιφνιδιαστική απέλασή του την περασμένη Πέμπτη, χωρίς να ειδοποιήσει τους δικηγόρους του ή τον αδελφό του Α., που βρίσκεται και αυτός στη Λέσβο.

Ακτιβιστική δράση
Ο Α. ήταν έτοιμος να οδηγηθεί δεμένος με χειροπέδες στο λιμάνι τα ξημερώματα της Πέμπτης, όταν ο αδελφός του ειδοποίησε τους δικηγόρους και αυτοί ενημέρωσαν τη διεθνή οργάνωση δικαιωμάτων Human Rights Watch, που παρακολουθεί την υπόθεση λόγω του ιδιαίτερου ενδιαφέροντος που παρουσιάζει.

Τα δύο αδέλφια είχαν αναπτύξει ακτιβιστική δράση υπέρ των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στο Ιράν και κινδυνεύει η ζωή τους αν απελαθούν.

Μάλιστα, ο αδελφός του Α. έχει φυλακιστεί και βασανιστεί στο Ιράν, ενώ ο πατέρας τους σκοτώθηκε πριν από είκοσι χρόνια από παραστρατιωτικές ομάδες.

«Καθώς τηλεφωνούσα σαν τρελή σε μια προσπάθεια να σταματήσω την απέλασή του στην Τουρκία, ο Α. οδηγούνταν σε ένα πλοίο στο λιμάνι της Μυτιλήνης. Αυτό δεν έπρεπε να συμβαίνει. Η απέλαση προχωρούσε παρά το γεγονός ότι εκκρεμούσε η αίτηση ακύρωσης στη Δικαιοσύνη.

»Ο διευθυντής του Τμήματος Αλλοδαπών της Μυτιλήνης μου είπε ότι ήξερε πως εκκρεμεί η αίτηση, αλλά είχε εντολές να προχωρήσει στην απέλαση», γράφει η Εύα Κοσσέ, υπεύθυνη ερευνών της Human Rights Watch για την Ελλάδα.

Τελικά, αφού ο Α. είχε μπει ήδη στο πλοίο της απέλασης προς την Τουρκία, μαζί με περίπου 50 πρόσφυγες και μετανάστες ακόμα, οι αρχές ανταποκρίθηκαν στις εκκλήσεις των δικηγόρων και των οργανώσεων και τον οδήγησαν πίσω στον χώρο όπου κρατούνταν.

Προειδοποίησαν όμως τη Human Rights Watch ότι ο Α. θα απελαθεί με την πρώτη ευκαιρία.

Χρειάστηκε η απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου για να δοθεί μήνυμα στην αστυνομία ότι δεν είναι ανεκτές οι απειλές και η αυθαιρεσία.

Στην απόφασή του το Δικαστήριο αναστέλλει την απέλαση και ζητά από το ελληνικό κράτος να του γνωστοποιήσει μέχρι τις 9 Μαΐου στοιχεία σχετικά με τη διαδικασία που τηρήθηκε, όπως επίσης σε ποιες ενέργειες προέβη για να εξασφαλίσει τη μη επαναπροώθηση του Α. στο Ιράν και την ημερομηνία που αναμένεται να δικάσει το Διοικητικό Εφετείο την αίτηση προσωρινής διαταγής.

Δίνει μάλιστα στον Α. το περιθώριο να προσφύγει στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο μέχρι τις 13 Μαΐου και επισημαίνει ότι η υπόθεση θα εξεταστεί με τη διαδικασία του επείγοντος.

Αλλοι όμως δεν ήταν τόσο τυχεροί. Στο καράβι της απέλασης βρέθηκε την Πέμπτη μια οικογένεια Πακιστανών προσφύγων με ένα βρέφος 4 μηνών και ένα παιδί 5 ετών, παρά το γεγονός ότι και για τη δική τους περίπτωση υπάρχουν βάσιμα στοιχεία ότι δικαιούνται άσυλο, ενώ είχαν και αυτοί γνωστοποιήσει στην αστυνομία μέσω του δικηγόρου τους ότι θα προχωρήσουν σε αίτηση αναίρεσης της απορριπτικής απόφασης των Επιτροπών Προσφυγών.

Οπως μάλιστα δήλωσε ο δικηγόρος τους, Νικόλαος Σάββας, «η ενδικοφανής προσφυγή που κατατέθηκε την προηγουμένη της απέλασης απορρίφθηκε άμεσα και μέσα σε λίγες ώρες από την αστυνομία, ώστε το επόμενο πρωί οι άνθρωποι να οδηγηθούν στην Τουρκία».

Από τα στοιχεία που έχουν γίνει γνωστά και έχουν δεχθεί ως αληθινά ακόμα και οι Επιτροπές Ασύλου που παρ’ όλα αυτά απέρριψαν το αίτημά τους και σε δεύτερο βαθμό, η οικογένεια υποχρεώθηκε να φύγει από το Πακιστάν όταν ο παππούς των μικρών παιδιών και επικεφαλής μιας θρησκευτικής μειονότητας βρέθηκε δολοφονημένος.

Η κόρη, τότε, με τον άνδρα της και τα δύο παιδιά αποφάσισαν να εγκαταλείψουν τη χώρα μαζί με ακόμη έναν αδελφό, αφού οι απειλές πλέον στρέφονταν εναντίον όλης της οικογένειας, και να αναζητήσουν άσυλο στην Ελλάδα.

Δεν υπολόγιζαν όμως την αντιπροσφυγική πολιτική της Ε.Ε., τα νομικά κενά και τις προβληματικές περιοχές της διαδικασίας, όπως και τις αυθαίρετες πρακτικές της αστυνομίας - όλα αυτά που οδήγησαν το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο στην ιστορική απόφαση της αναστολής της απέλασης του Α.

Δημοσιογράφος καταγγέλλει τη Frontex




Προσπάθεια παρεμπόδισης του δημοσιογραφικού έργου από τον επικεφαλής της Frontex στη διαδικασία απέλασης της Πέμπτης καταγγέλλει ο ανταποκριτής της ΕΡΤ Βορείου Αιγαίου, Ηλίας Μαραβάς.

Ο κ. Μαραβάς, με άδεια των ελληνικών αρχών, κάλυπτε δημοσιογραφικά τη διαδικασία στο λιμάνι της Μυτιλήνης, όπως σχεδόν σε κάθε επιχείρηση απέλασης τον τελευταίο χρόνο.

Οπως καταγγέλλει, ο επικεφαλής της Frontex τού ζήτησε αναρμοδίως τα στοιχεία του καθώς και να σταματήσει να φωτογραφίζει, απειλώντας πως, σε αντίθετη περίπτωση, θα ακυρώσει την επιχείρηση.

«Δεν είναι η πρώτη φορά που έχει καταγραφεί συμπεριφορά στελεχών της Frontex στο νησί που παραπέμπει σε αποικιοκρατία. Οσο και αν έχουν προσπαθήσει και στο παρελθόν να παρέμβουν στη δημοσιογραφική κάλυψη, έχουμε όλες τις απαραίτητες διαπιστεύσεις και άδειες από τις αρμόδιες αρχές.

»Τέτοιες συμπεριφορές σε συνδυασμό με τις δύο περιπτώσεις αυθαιρεσίας στην επιχείρηση απέλασης της περασμένης Πέμπτης εγείρουν ερωτήματα. Αν στόχος είναι να μην καλυφθούν δημοσιογραφικά επιχειρήσεις που φαίνεται ότι με αυθαίρετο τρόπο έχουν στόχο αδιακρίτως όλους τους πρόσφυγες, η προσπάθειά τους θα πέσει στο κενό», επισημαίνει στην «Εφ.Συν.» ο κ. Μαραβάς.

Από efsyn.gr

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.