28.5.19

Η εκλογική ανάλυση μιας νεοναζιστικής ήττας


Το στοίχημα ο φασισμός το κερδίζει μόνο εάν στην πλειοψηφία των κοινωνικών χώρων δίνει μια συνεχή παράσταση νίκης. Αυτό το έχει στερήσει από την Χ.Α. το αντιφασιστικό κίνημα.

Η εκλογική ήττα της Χρυσής Αυγής επιδοκιμάζεται από το πολιτικό σύστημα, που τόσο ανησύχησε τα τελευταία χρόνια, αφού είχε πρώτα ενισχύσει με διάφορους τρόπους την ναζιστική οργάνωση. Η ερμηνεία αυτής της ήττας είναι σημαντική.

Τι έκανε η Χ.Α. τον Σεπτέμβριο του 2015;

Επιλέγω να συγκρίνω τις Ευρωεκλογές του 2019, με τις βουλευτικές του 2015, υποπίπτοντας θεωρητικά σε ένα επιστημονικό ατόπημα. Ο λόγος όμως γι’ αυτό είναι να οδηγηθούμε σε ένα ασφαλέστερο πολιτικό και όχι εκλογικό συμπέρασμα. Η Χ.Α. το 2014 συγκέντρωσε 537.000 ψήφους και 9,4% σήμερα φαίνεται να προσπαθεί στο 80% της ενσωμάτωσης να αγγίξει τους 250.000 και να παλεύει για το 5%. Παράλληλα, θέλοντας να βγάλουμε ένα πολιτικό συμπέρασμα, συνδυασμένο με τον αντιφασιστικό αγώνα και τη δίκη της ΧΑ η οποία ξεκινά το 2015, αλλά και τις σαφείς μεταβολές στο πολιτικό σκηνικό από το Μάιο του 2014 μέχρι τον Σεπτέμβριο του 2015, επιλέγω να συγκρίνω τις Ευρωεκλογές του 2019 με τις βουλευτικές του Σεπτέμβρη του 2015.
Τα προπύργια της Χ.Α. το 2015 είναι η Λακωνία, το Κιλκίς, η Αττική, η Θεσσαλονίκη, ο Έβρος και τα Δωδεκάνησα. Εκεί συγκεντρώνει από 11,44% στην Λακωνία, μέχρι και 8% στα Δωδεκάνησα.

Που πήγαν οι ΧΑυγίτες το 2019;

Παρακολουθώντας το βράδυ τα αποτελέσματα και βλέποντας την ακροδεξιά Ελληνική Λύση του Βελόπουλου να εισέρχεται στο Ευρωκοινοβούλιο με 4%, αλλά και μέχρι να ξεκινήσω να μελετώ τα στατιστικά, ήμουν πεπεισμένος ότι η Ελληνική Λύση είχε μετακίνηση ψηφοφόρων από την νεοναζιστικό κόμμα της Χρυσής Αυγής. Μελετώντας τα προπύργια της Χ.Α. το 2015 όμως, ακόμη και το 2014, που η συσπείρωση ήταν μεγαλύτερη, σχηματίζεις μια διαφορετική εντύπωση. Η Χρυσή Αυγή βρέθηκε στη Λακωνία από 11,4% στο 6,4%, στον Έβρο από 8,7% στο 5,6%, στην Β΄ Θεσσαλονίκης από το 8,5% στο 6,2% και στα Δωδεκάνησα από το 8% στο 6%.
Στα προπύργια της Χ.Α., η Ελληνική Λύση κυμαίνεται κυρίαρχα στην 5η θέση κάτω από το ΚΙΝΑΛ και την Χ.Α.. Εκεί όμως, η Νέα Δημοκρατία συσπειρώνει ποσοστά από 42-35%, κάτι που της δίνει την παράσταση νίκης έναντι του ΣΥΡΙΖΑ. Σαφώς η Ελληνική Λύση στις Σέρρες που αναδείχθηκε 3ο κόμμα αλλά και σε άλλες περιοχές που έδωσε μεγάλα ποσοστά (βλ. Δράμα, Πιερία, Έβρο), απορρόφησε από την Χ.Α. ψηφοφόρους. Όμως αυτό, συνέβη κυρίως λόγω του Μακεδονικού, γι’ αυτό και εντοπίζονται στα Βόρεια και όχι λόγω πολιτικής ηγεμονίας. Σύμφωνα και με τον Η. Νικολακόπουλο, 1 στους 5 ψηφοφόρους της Χ.Α. μετατοπίστηκε προς την ΝΔ.

Είναι η νεολαία τόσο νεοναζιστική;

Ξαφνιασμένο παρακολούθησε ένα exit poll το ελληνικό ίντερνετ, το βράδυ των εκλογών. Αυτό αφορούσε σε «τι ψηφίζουν οι ηλικίες 18-24». Το δημοσκοπικό συμπέρασμα ήταν ότι σε ποσοστό 13% η νεολαία ψηφίζει Χ.Α. – και λέω το δημοσκοπικό, καθώς τα exit polls δεν είναι τίποτα άλλο πέρα από μια δημοσκόπηση, οι οποίες την περίοδο της κρίσης έχουν καταστεί τουλάχιστον τραγελαφικές.
Αν αποφασίσουμε ωστόσο να μπούμε σ’ αυτόν τον διάλογο θα παρατηρήσουμε τι συνέβη στις τελευταίες εκλογές του 2015. Στο αντίστοιχο exit poll η Χρυσή Αυγή συσπείρωνε το 11% των νέων.


Η διαφορά δεν είναι μεγάλη για να μιλήσουμε για «τάση της νεολαίας», ειδικά αν λάβουμε υπόψη ότι έχουν περάσει 4 χρόνια από τις τελευταίες εκλογές και, συνεπώς, η σύσταση αυτής της ηλικιακής ομάδας έχει αλλάξει. Έχουν προστεθεί 5 νέες χρονολογίες γέννησης (2002 – 1998) και μόνο τρεις ψηφίζουν δεύτερη φορά (1997 – 1995). Αν θέλει κανείς να ξετυλίξει ακόμη περισσότερο το κουβάρι, θα έπρεπε να δει και τι ποσοστό των νέων προσήλθε στις κάλπες για να βγάλει ασφαλή συμπεράσματα.
Τέλος, η ηλικιακή ομάδα 18-24 αποτελεί την μικρότερη ηλικιακή ομάδα, η οποία είναι λίγο παραπάνω από 700.000 νέους/νέες. Συνεπώς, σε ένα μικρότερο δείγμα, έχουμε μεγαλύτερα ποσοστά, ενώ σε ένα μεγαλύτερο, μικρότερα. Χαρακτηριστικό το παράδειγμα των συνταξιούχων, που σε ηλικίες 71+ αποτελούν 2.000.000 ψηφοφόρους (χάριν ευκολίας ας αφήσουμε το ξεκαθάρισμα των εκλογικών καταλόγων), «μαύρισαν» την Χ.Α. δίνοντας της 2%.
Ολοκληρώνοντας με τους «νεοναζί νέους» είναι απαραίτητη και μια πολιτική ανάλυση αυτού του 13%. Ο φασισμός είναι ένα μαζικό κίνημα, που χτίζεται και κερδίζει συνειδήσεις στον δρόμο. Στον δρόμο θα βρεις ηλικίες από 18-35. Όταν έχει δύναμη ο φασισμός, η στήριξη του θα είναι στη νεολαία και στη δεξαμενή του φασισμού, στους μικροαστούς. Είναι απόλυτα φυσικό, αν λάβουμε ως δεδομένη την παρουσία του νεοναζιστικού κόμματος, να συγκεντρώνει μεγαλύτερα ποσοστά στους νέους και γενικότερα η τάση του όσο ανεβαίνει προς τα πάνω ηλικιακά να είναι φθίνουσα. Αυτό αποδεικνύει και το γράφημα της Metron Analysis για τις εκλογές του 2015.


Τελικά, η συμμετοχή έριξε την Χ.Α. ;

Προτού αναλύσουμε αυτό το ερώτημα πολιτικά ας δούμε τους αριθμούς. Ας εξετάσουμε το ποσοστό συμμετοχής σε συνδυασμό με την άνοδο ή την πτώση της ακροδεξιάς. Η Ελλάδα χθες βρέθηκε 6η σε συμμετοχή σε όλη την Ευρώπη με 58%. Από το αποτέλεσμα προκύπτει ένα 9% (Ε.Λ. 4,1% & Χ.Α. 4,9) ναζί και ακροδεξιών εντός του ορίου 3%. Αν αθροίσουμε και τους υπόλοιπους (ΛΑΟΣ, ΑΝΕΛ, ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΞΑΝΑ, ΝΕΑ ΔΕΞΙΑ κ.λπ.) φτάνουμε σε ένα ποσοστό 14%!
Είναι κοινός τόπος ότι η αποχή αλλά και το άκυρο, όπως και το λευκό (εσφαλμένα), δεν προσμετρώνται στο εκλογικό μέτρο και συνεπώς αυξάνουν τα εκλογικά ποσοστά (και όχι την απήχηση) των κομμάτων που συμμετέχουν γενικότερα. Η συμμετοχή στις κάλπες δε σημαίνει απονομιμοποίηση της ακροδεξιάς, ούτε η αποχή δίνει ψήφους στην Χ.Α. και την ακροδεξιά. Η πτώση της Χ.Α. δεν οφείλεται στην προσέλευση των Ελλήνων και των Ελληνίδων στις κάλπες. Όσο η ακροδεξιά κερδίζει πολιτικά στην Ευρώπη, δε θα καταφέρουμε να περιορίσουμε αριθμητικά/κοινοβουλευτικά την Χ.Α και τα ακροδεξιά κόμματα. Οι λόγοι της ήττας της Χ.Α. είναι στρατηγικοί.

Πού απέτυχε η Χ.Α. ;

Ο Robert Paxton στο βιβλίο «Η Ανατομία του Φασισμού» έχοντας μελετήσει διεξοδικά το φασιστικό φαινόμενο και στηριζόμενος στην ιδέα ότι ο φασισμός δεν μπορεί να γίνει κατανοητός μόνο μέσα από την ιδεολογία του, τον εξετάζει στην πράξη. Όταν τα κόμματα και το πολιτικό σύστημα κρίνονται διεφθαρμένα, ο φασισμός έχει τις προϋποθέσεις να αναπτύξει ένα μαζικό κίνημα που θα «ενώνει τον λαό». Ένα κόμμα ευρείας απήχησης (βλ. 9% στις ευρωεκλογές 2014) έρχεται να συμπορευτεί με το μαζικό κίνημα και τα τάγματα εφόδου.
Τότε όμως κάθε φασιστικό κόμμα, έρχεται αντιμέτωπο με την ιστορία και το ιστορικό στοίχημα «ύφεση ή εδραίωση». Το στοίχημα ο φασισμός το κερδίζει μόνο εάν στην πλειοψηφία των κοινωνικών χώρων δίνει μια συνεχή παράσταση νίκης. Αυτό το έχει στερήσει από την Χ.Α. το αντιφασιστικό κίνημα και αυτός είναι ο λόγος που ηττάται σήμερα. Οι πολύμορφες αντιφασιστικές δράσεις στον δρόμο έχουν ακυρώσει όλες τις φιέστες της νεοναζιστικής οργάνωσης. Η πολιτική αγωγή στη δίκη της Χ.Α. έχει φέρει σε εξαιρετική δεινή θέση την οργάνωση, τους δικηγόρους, τα μέλη, ακόμη και τους συγγενείς των ΧΑυγιτών που δεν αναγνωρίζουν τα παιδιά τους. Τα γραφεία της Χ.Α. κλείνουν αντί να επεκτείνονται, ενώ στον φοιτητικό χώρο δεν έχει καταφέρει να κάνει την εμφάνιση της η ακροδεξιά.
Με όλους αυτούς τους τρόπους, για όλους αυτούς τους λόγους, η Χ.Α. χάνει, κάθε μέρα που περνά, δύναμη, κύρος, νομιμοποίηση και, εν τέλει, ψήφους.

Γράφει: Αλέξανδρος Λιτσαρδάκης

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.