Κίνημα ΛΟΑΤ: Πώς θα πάρουμε τα pride στα χέρια μας;

Την Πέμπτη 4 Αυγούστου πραγματοποιήθηκε στο κάμπινγκ του Antinanzi Ζone συζήτηση με θέμα

«Η διεκδίκηση των δικαιωμάτων των ΛΟΑΤ ατόμων: πως θα πάρουμε το pride στα χέρια μας».

Μια συζήτηση που αφορά την πραγματικότητα του ΛΟΑΤ κινήματος στην Ελλάδα αλλά και διεθνώς. Τη συζήτηση άνοιξαν ο Παναγιώτης Ανάπαλης μέλος της «Ανοιχτής Πρωτοβουλίας για ένα αυτοοργανωμένο Θεσσαλονίκη Pride» και ο Πάνος Γεωργακόπουλος, μέλος της ομάδας Queercorfu από την Κέρκυρα.

Στο άνοιγμα της συζήτησης έγινε αναφορά στην ιστορία του κινήματος, ξεκινώντας από την αρχική εξέγερση του Stonewall το 1969 στις ΗΠΑ και πως αυτό εξελίχθηκε μέχρι σήμερα παγκοσμίως. Αναφέρθηκε η αλλαγή της καθημερινής πραγματικότητας των ΛΟΑΤ ατόμων στις δυτικές κοινωνίες, με την κατάκτηση θεμελιωδών ανθρωπίνων δικαιωμάτων αλλά και οι δυσκολίες που συνεχίζουν να αντιμετωπίζουν σε άλλες χώρες, όπου ακόμη και η δημόσια έκφραση διαφορετικού σεξουαλικού προσανατολισμού τιμωρείται με φυλάκιση ή ακόμη και θάνατο.

Αναφέρθηκαν οι σύγχρονες εξελίξεις του κινήματος, από τη μία τα τραγικά περιστατικά της ομοτρανσφοβικήςεπίθεσης στο Ορλάντο των ΗΠΑ, η απαγόρευση διοργάνωσης του Pride στην Κωνσταντινούπολη, καθώς και διάφορα ομοτρανσφοβικά περιστατικά στην Ελλάδα που καταδεικνύουν πως ακόμη και στη Δύση, που από πολλούς θεωρείται προοδευτική στην αντιμετώπιση των ΛΟΑΤ, υπάρχει ακόμη δρόμος για την κατάκτηση της πλήρους αποδοχής.

Από την άλλη τονίστηκε η στροφή μερίδας του κινήματος, η οποία αμφισβητεί τις πρακτικές των Pride, που συνδέονται με οικονομικά συμφέροντα και προωθούν διοργανώσεις φεστιβαλικού – πανηγυριώτικου χαρακτήρα, παρά διοργανώσεις διεκδίκησης αιτημάτων.

Δόθηκαν συγκεκριμένα παραδείγματα, όπως αυτό της «Ανοιχτής πρωτοβουλίας για ένα αυτοοργανωμένο Θεσσαλονίκη Pride». Μια πρωτοβουλία που εκφράζει την ανάγκη των ΛΟΑΤ ατόμων για αυτοοργάνωση μέσα από ανοιχτές, δημοκρατικές διαδικασίες, την αυτοχρηματοδότηση μακριά από πολυεθνικές και γκέι μαγαζιά που καπελώνουν το κίνημα, αλλά και τη σύνδεση με άλλα κινήματα και το άνοιγμα στην κοινωνία.

Ένα σημαντικό σημείο της συζήτησης ήταν η τοποθέτηση της συναγωνίστριας Μαρίας Καδόγλου από το κίνημα ενάντια στην εξόρυξη χρυσού στις Σκουριές με το οποίο η «Ανοιχτή Πρωτοβουλία» στη Θ/νίκη έχει μία συστηματική σχέση και έμπρακτη αλληλοϋποστήριξη. Το παράδειγμα αυτό, συνεργασίας και αλληλεπίδρασης του ΛΟΑΤ κινήματος με άλλα κοινωνικά κινήματα, είναι ένα πρώτο, αλλά πολύ σημαντικό βήμα προς την κατεύθυνση του ανοίγματος του στην κοινωνία.

Πέρα από τη γενικότερη καταγραφή της πορείας του κινήματος, η συζήτηση ασχολήθηκε και με τη στάση της Αριστεράς απέναντι στο συγκεκριμένο ζήτημα. Εκτός από ένα προοδευτικό κομμάτι της, το οποίο ασχολείται ενεργά στη συνδιαμόρφωση του κινήματος, σε γενικές γραμμές παρατηρείται, ελλιπής ενημέρωση, ως και αδιάφορη στάση.

Στην περίπτωση του ΚΚΕ, η στάση αυτή δεν είναι απλά αδιάφορη, αλλά εχθρική. Ένα παράδειγμα αποτελεί η άρνησή του να ψηφίσει το σύμφωνο συμβίωσης πριν από λίγους μήνες στη Βουλή, με επιχειρηματολογία που δεν έχει να ζηλέψει τίποτα από εκείνη των βαθύτερα συντηρητικών κομματιών στην ελληνική κοινωνία, όπως η εκκλησία.

Ωστόσο, σε συνολικό επίπεδο στην Ελλάδα σημειώνεται μία σημαντική πρόοδος στην κατάκτηση θεσμικών διεκδικήσεων. Πιο πίσω βρίσκεται η προσπάθεια σύνδεσης των ΛΟΑΤ διεκδικήσεων με ευρύτερα κομμάτια της κοινωνίας αλλά και με τα υπόλοιπα κινήματα.

Στη συζήτηση είχαμε επίσης την πολύ σημαντική ενημέρωση από την Ιρλανδία, όπου το σύμφωνο συμβίωσης ομοφυλοφίλων υπερψηφίστηκε σε πρόσφατο δημοψήφισμα, με ιδιαίτερα υψηλά ποσοστά στις εργατικές περιοχές της χώρας. 

Στην εκστρατεία για την υπερψήφισή του «ΝΑΙ» στο δημοψήφισμα συμμετείχαν ενεργά και μαχητικά, όχι μόνο ΛΟΑΤ άτομα, αλλά και τα πιο ριζοσπαστικά κομμάτια της κοινωνίας και κυρίως της νεολαίας. Το αποτέλεσμα αυτό είναι μία νίκη όλης της κοινωνίας και ιδιαίτερα της εργατικής τάξης, η οποία έδωσε καινούρια δυναμική τόσο στο κίνημα για την νομιμοποίηση των αμβλώσεων, όσο και στις συνολικότερες μάχες ενάντια στη λιτότητα.

Άλλα ζητήματα που απασχόλησαν τη συζήτηση ήταν η καθημερινή καταπίεση των ΛΟΑΤ ατόμων, το στίγμα των οροθετικών HIV (AIDS), η ενεργός συμμετοχή της Αριστεράς στο κίνημα, η πολλαπλή καταπίεση των ΛΟΑΤ προσφύγων, αλλά και η υποκρισία των δυτικών κυβερνήσεων απέναντι στο ζήτημα. Κυβερνήσεων που από τη μια επιτίθενται συστηματικά στα εργατικά δικαιώματα υποβιβάζοντας τη ζωή όλων μας και από την άλλη προσπαθούν να πείσουν για την προοδευτικότητά τους ψηφίζοντας νόμους υπέρ των δικαιωμάτων των ΛΟΑΤ ή άλλων ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

Τέλος, η συζήτηση ασχολήθηκε με το ζήτημα του πως μπορεί το ΛΟΑΤ κίνημα να οργανώσει νικηφόρους αγώνες, τόσο σε σχέση με τα πάγια αιτήματά του, όπως η εισαγωγή μαθήματος σεξουαλικής αγωγής στο σχολείο, ο επαναπροσδιορισμός φύλου χωρίς χειρουργικές προϋποθέσεις, η τεκνοθεσία, όσο και συνολικά σε σχέση με τη διεκδίκηση μίας κοινωνίας απαλλαγμένης από την εκμετάλλευση και την ανισότητα.

Κοινός τόπος ήταν η διαπίστωση ότι η σύνδεση του ΛΟΑΤ κινήματος με την ανάγκη ανατροπής του συστήματος του κέρδους και του ρατσισμού είναι η απαραίτητη προϋπόθεση για πραγματικές νίκες.