22.10.14

Συνέντευξη τύπου Αντιφασιστικού Συντονισμού Αθήνας-Πειραιά: η παρέμβαση του Σεραφείμ Σεφεριάδη - πανεπιστημιακού στο Πάντειο

Καλημερίζοντάς σας, να τονίσω και εγώ με τη σειρά μου την τεράστια σημασία του διεθνούς πανευρωπαϊκού διημέρου Αντιφασιστικής δράσης των 8/9 Νοεμβρίου, ειδικά υπό το φως της επικείμενης δίκης της ΧΑ.

Είναι όμως απαραίτητο –πριν και πάνω από οτιδήποτε άλλο έχει κανείς να συνεισφέρει σε μια συζήτηση περί φασισμού και των καθηκόντων που απορρέουν για την αντιμετώπισή του- να σταθεί στο ίδιο το γεγονός της ύπαρξης του Αντιφασιστικού Συντονισμού Αθήνας-Πειραιά: στο γεγονός, δηλαδή, ότι πάνω από 30 αντιφασιστικές συλλογικότητες και πολιτικές οργανώσεις έχουν δημιουργήσει ένα ισχυρό δίκτυο επικοινωνίας, πολιτικού διαλόγου και προπαντός κοινών δράσεων. Με δεδομένο ότι –όπως αμέσως θα πω- το αντιφασιστικό κίνημα ήδη διαδραματίζει (και βεβαίως θα συνεχίσει να διαδραματίζει) καθοριστικό ρόλο στις πολιτικές εξελίξεις) η παρουσία του Αντιφασιστικού Συντονισμού είναι πράγματι εξαιρετικής σημασίας –κάτι που πρέπει να διαφυλαχθεί κυριολεκτικά ως κόρη οφθαλμού, να στεριώσει και βεβαίως να βαθύνει. Η επιτυχία του διημέρου συνιστά επομένως έναν μεγάλο στόχο για τον οποίο όλες και όλοι που παρευρισκόμαστε εδώ οφείλουμε, στο μέτρο των δυνατοτήτων μας βέβαια, να εργαστούμε.

Με την τοποθέτησή μου θέλω εν τάχει να αναφερθώ σε τρία βασικά ζητήματα για το ρόλο του α/φ κινήματος στην τρέχουσα συγκυρία.

·    Το πρώτο που, εν μέρει ήδη το υπαινίχθηκα, αφορά την επίδραση που άσκησαν η παρουσία και οι δράσεις του για να έχουμε σήμερα υπόδικους την ηγεσία και τα στελέχη της ΧΑ.


·    Το δεύτερο αφορά στο τι μπορούμε να περιμένουμε από την επερχόμενη δίκη. Πρόκειται για ένα ζήτημα που μας υποχρεώνει αφενός να ξανασκεφτούμε τη φύση του φασισμού, τις καταβολές του και τη λειτουργία που επιτελεί στην αναπαραγωγή της κυριαρχίας (το αν είναι, δηλαδή, ποτέ δυνατόν να περιμένουμε από την «ανεξάρτητη δικαιοσύνη» –και μ’ αυτό το «εντός εισαγωγικών» εννοώ την αστική δικαιοσύνη) –να ξανασκεφτούμε λοιπόν αν είναι ποτέ δυνατόν να περιμένουμε από τη δικαιοσύνη αυτή επαρκή αντιμετώπιση του φασισμού, και αφετέρου να αναλογιστούμε τη στάση και το ρόλο μας στην όλη διαδικασία.

·     Με απώτερο στόχο αυτό που όλες και όλοι που παρευρισκόμαστε εδώ έχουμε κατά νου (δηλαδή τη συντριβή του φασισμού), θα εισφέρω τέλος μερικές σκέψεις για τον άκρως πολιτικό χαρακτήρα του αντιφασιστικού κινήματος και την ειδική υφή των ευθυνών που επωμίζεται.

Τι έχουμε λοιπόν εδώ, τι ισχύει; …

Ένα και πλέον χρόνο μετά τη δολοφονία του Παύλου Φύσσα, νομίζω ότι δεν πρέπει να έχουμε την παραμικρή αμφιβολία (και, το κυριότερο, να μην ξεχνούμε ποτέ), ότι ο παράγοντας που έφερε την ηγεσία της ΧΑ στη θέση του υπόδικου δεν είναι κανενός είδους ευαισθησία της κυβέρνησης ή του πολιτικού συστήματος _δεν χρειάζεται νομίζω να αναφέρει κανείς τα περί των 32 επιμελώς ξεχασμένων δικογραφιών στα συρτάρια του Δένδια, ή την κορυφαία (αλλά μάλλον υποτιμημένη) υπόθεση Μπαλτάκου, ή το γεγονός ότι η εγκληματική δράση της ΧΑ ήταν επί πολλά χρόνια όχι μόνο γνωστή, αλλά και ιδιαίτερα ορατή και ιδιαίτερα ευπρόσδεκτη. Αυτό που αντίθετα έπαιξε τον καταλυτικό ρόλο ήταν οι δράσεις του α/φ κινήματος: 100 και πλέον διαδηλώσεις μέσα σε λίγες μέρες μετά τη δολοφονία Φύσσα και ο φόβος ότι, αν η κυβέρνηση δεν έκανε κάτι άμεσα, υπήρχε κίνδυνος να έχουμε έναν νέο –αντιφασιστικό και πλέον ρητά πολιτικοποιημένο- Δεκέμβρη του 2008. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι ήταν πρωτίστως οι δράσεις αυτές που πανικόβαλαν την κυβέρνηση επιβάλλοντας τη δικαστική διερεύνηση –όχι κανενός είδους δημοκρατική ή συνταγματική ευαισθησία. Αυτό βέβαια, όλοι εμείς εδώ το γνωρίζουμε καλά. Όμως είναι καθήκον μας αφενός να το διατρανώνουμε, όσο πιο έντονα μπορούμε, και αφετέρου –και το κυριότερο- να συνειδητοποιούμε ότι χωρίς τις δικές μας δράσεις –χωρίς διαρκείς δράσεις- ό,τι κερδήθηκε μπορεί πολύ εύκολα να χαθεί.

Αυτό βάζει νομίζω το μέτρο της ευθύνης που αναλαμβάνουμε και αποκαλύπτει τον επιτακτικό χαρακτήρα του εγχειρήματος του Αντιφασιστικού Συντονιστικού. Με πάει επίσης κατ’ ευθείαν στο δεύτερο σημείο που θέλω να θίξω, το τι πραγματικά μπορούμε να περιμένουμε από τη δίκη.

Πρόκειται για ζήτημα δύσκολο που κρύβει παγίδες, αλλά θα ήθελα –προτού καταθέσω τις σκέψεις μου- να ξεκινήσω υπενθυμίζοντας κάτι που, και πάλι, είναι για όλους εμάς γνωστό και εν πολλοίς αυτονόητο –αλλά δεν πρέπει, κατά τη γνώμη μου, στιγμή να υποτιμούμε: το γεγονός ότι η ίδια η λογική, η ιστορική εμπειρία, αλλά και τα ζωντανά βιώματά μας δείχνουν ότι, πέρα από κάθε αμφιβολία, ο φασισμός είναι το μακρύ χέρι του συστήματος –η καθαρά βίαιη εφεδρεία που, προπαντός σε στιγμές κρίσης (και πάντα σε συνέργεια με τις δυνάμεις καταστολής) χρειάζεται προκειμένου να είναι σε θέση να πατάξει –να δώσει τη μάχη για να πατάξει- τις κοινωνικές αντιστάσεις οι οποίες αναπόφευκτα δημιουργούνται όταν αποκαλύπτεται η αδιέξοδη βαρβαρότητά του.

Ο φασισμός είναι λοιπόν εφεδρεία της κυριαρχίας, δεν συμπίπτει όμως με την ίδια την κυριαρχία …–είναι όπως, το λέει –αν ελαφρά παραφράσουμε τη χρήση του- και το αντίστοιχο σύνθημα, ο σκύλος που φυλάει τα αφεντικά, δεν είναι τα ίδια τα αφεντικά. Τα αφεντικά και κρύβουν αυτή τη σχέση, και φροντίζουν ώστε να διατηρούν εκείνα το πάνω χέρι. Αν όμως αποκαλυφθεί, αν ο κόσμος συνειδητοποιήσει την πυκνότητα και την υφή των δεσμών μεταξύ Κράτους, οικονομικής ολιγαρχίας και φασισμού, αν τα κοινωνικά και ταξικά ισοζύγια που θα διαμορφωθούν καταφέρουν να αναδείξουν το περιεχόμενο της, τότε είναι πιθανό η απροκάλυπτη χρήση του φασισμού από το σύστημα να μετριαστεί ή και πρόσκαιρα να ανακοπεί. Αυτό πιστεύω ότι έγινε με τις δράσεις του αντιφασιστικού κινήματος στην περίοδο μετά τη δολοφονία Φύσσα, αυτό μπορεί και πρέπει να γίνει και κατά την περίοδο της δίκης.

Το σύστημα –κι αυτό είναι κάτι που έχουμε πει και τονίσει αρκετές φορές- δεν πρόκειται βέβαια να συντρίψει το φασισμό, και στόχος του είναι να τον ρίξει όπως λέμε στα μαλακά… Αυτό μπορεί και πρέπει –με πολιτικό λόγο και συντονισμένες δράσεις- να το αποτρέψει το αντιφασιστικό κίνημα –με παρουσία στη δίκη, με πολιτικοποίηση του διακυβεύματός της, με εκδηλώσεις όπως αυτή της 8ης Νοέμβρη. Ενώ λοιπόν δεν πρέπει να έχουμε καμιά εμπιστοσύνη και καμιά αυταπάτη στις προθέσεις της θεσμικής δικαιοσύνης, η στάση του α/φ κινήματος μπορεί και πάλι να διαδραματίσει καθοριστικό ρόλο στην έκβασή της. Και από μια θετική έκβαση –που, να το επαναλάβω- αν επέλθει θα είναι αποτέλεσμα πολιτικής ενεργοποίησης και πίεσης του αντιφασιστικού κινήματος, τα οφέλη θα είναι πολλά και αρκετά προφανή: Μπορεί να υπονομεύσει το φασισμό, να ανακάμψει τη δυναμική του, να δώσει –αντίθετα- δυναμική και ελπίδα στις δυνάμεις της χειραφέτησης.

Πρόκειται για σκεπτικό που με πάει στο τρίτο και τελευταίο μέρος της παρέμβασής μου, που άπτεται του βαθύτερου χαρακτήρα των δράσεων που αναπτύσσονται στο πλαίσιο του αντιφασιστικού συντονισμού…

Το ερώτημα εδώ είναι ιδιαίτερα κρίσιμο. Σε περίπτωση που οι πρωτεργάτες της ΧΑ καταδικαστούν, τελειώνει ο φασισμός; Μπορούμε να προσδοκούμε μια εύκολη εξαφάνιση της βαρβαρότητάς του; Φοβάμαι πως η απάντηση είναι αρνητική. Εύκολος αντιφασισμός σε ροδαλά συναινετικό-εκσυγχρονιστικά καδράκια που να είναι αντιφασισμός αποτελεσματικός δεν υπήρξε ποτέ στην ιστορία (με προεξάρχον εδώ το παράδειγμα της Ισπανίας στο μεσοπόλεμο) ούτε και πρόκειται να υπάρξει. Όχι μόνο διότι τα πλοκάμια του φασισμού είναι πάρα πολύ βαθιά ριζωμένα στο σύστημα, αλλά και γιατί τα ίδια τα αδιέξοδα του συστήματος τον κάνουν θελκτικό σε μεγάλο κομμάτι απλών λαϊκών ανθρώπων που τείνουν να βλέπουν στις απατηλές εξαγγελίες μια κάποια λύση, μια κάποια διέξοδο.

Για να αντιμετωπιστεί αυτή η συνθήκη, αυτός ο μεγάλος κίνδυνος, πρέπει το α/φ κίνημα, αλλά και η Αριστερά συνολικότερα να αφηγηθεί (και χρησιμοποιώ τον όρο «αφηγηθεί» επίτηδες εννοώντας ότι πρέπει να κάνει συγκεκριμένα και απτά) τόσο την εναλλακτική της διεξόδου ως όραμα και στόχο, όσο και τον τρόπο με τον οποίο θα φτάσουμε εκεί. Δεν θέλω να μακρηγορήσω, γι αυτό θα ολοκληρώσω απολύτως επιγραμματικά. Ο στόχος, το όραμα που πρέπει να διαδοθεί άμεσα (διότι χρόνος πολύς δεν υπάρχει) δεν περνάει από τη συζήτηση για το αν θα διαπραγματευτούμε μόνο χρέος ή μόνο το Μνημόνιο και τους εφαρμοστικούς νόμους ή κάποιο συνδυασμό,ούτε και είναι εφικτός μέσα στο πλαίσιο του συστήματος.

Και επιτρέψτε μου εδώ να πω ότι η θέση αυτή ούτε μαξιμαλιστική είναι, ούτε βεβαίως πρόχειρη –τεκμήριο ίσως ότι πήραν τα μυαλά μου αέρα. Είναι η μόνη πραγματικά ρεαλιστική θέση, κι όποιος κάνει ότι δεν το καταλαβαίνει κάνει πολύ άσχημα, διότι δεν βλάπτει πολιτικά μόνο τον εαυτό του, βλάπτει και θέτει σε θανάσιμο κίνδυνο και ολόκληρο το κίνημα. Το όραμα, αντίθετα, μπορεί να οικοδομηθεί μόνο αν σκεφτούμε και προετοιμάσουμε σοβαρά τη ρήξη με τις κανονικότητες του συστήματος.

Όσο –τώρα- για τον τρόπο, αυτός δεν είναι άλλος από συντονισμένο, μαχητικό, πολιτικοποιημένο αγώνα –σαν κι αυτόν που διεξάγει το α/φ κίνημα. Με την έννοια αυτή, η συμβολή όλων εμάς εδώ και διεθνών δράσεων όπως αυτή που προετοιμάζεται μπορούν και πρέπει να είναι αποφασιστικές.


Σας ευχαριστώ…

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.